بررسی حجم آلاینده های موجود در فاضلاب شهری ، صنعتیت و کشاورزی وارده به دریای خزر و مشخص کردن سهم کشورهای حاشیه خزر در این آلودگی

دریای خزر از بزرگترین حوضه های آبی داخل خشکی است که منابع زیستس و هیدروکربوری با ارزشی در آن وجود دارد. مشکلات زیست محیطی و بهداشت ساکنین حاشیه آن از مسائلی است که باید به آن توجه وافر داشت. از مهمترین عوامل آلاینده خزر ورود فاضلابهای شهری ، صنعتی و کشاورزی است. در یان پژوهش حجم و مقدار آلاینده های وارده به خزر از طریق کشورهای ساحلی بررسی شده است . در بحث فاضلاب شهری ، سیستم جمع آوری فاضلاب در کشورهای حاشیه خزر وجود ندارد و یا اگر هم هست در وضعیت نامطلوبی بوده و حجم بیشتر فاضلاب مستقیم وارد خزر می شود . از کل فاضلاب ورودی به خزر تنها 40 % تصفیه مکانیکی و در مواردی تصفیه بیولوژیکی می شود و 60% فاضلاب بدون هیچ گونه تصفیه ای وارد خزر می گردد. فاضلاب خانگی فقط 14% از فشار آلاینده ها را به خزر تحمیل می کند. در بررسی حجم آلاینده های فاضلاب خانگی ، باکو بزرگترین منبع تولید آلاینده های ناشی از فاضلاب شهری ( حدود 40% ) ولی با این حال BOD ( Boichemical Oxygen demaned) ورودی از باکو 29% است. علت کم بودن BOD با وجود جمعیت زیاد ساکنین این منطقه سیستم تصفیه فاضلاب Govasony است که نیمی از فاضلاب باکو را تصفیه می کند . توزیع آلاینده ها از سواحل شرقی فقط 4% است و ایران 25% از کل آلاینده ها و 40% از ورودی BOD را تولید می کند . بنابراین بزرگترین فشار آلایندگی فاضلاب شهری از سواحل غربی و جنوب غربی خزر است. در بحث صنایع نیز ، Hot spot یا مناطق خطر بررسی شد بیشترین تعداد صنایع را در سواحل آذربایجان داریم. اغلب چاه های تولید کننده نفت و گاز در آذربایجان ، قزاقستان و روسیه قرار دارد . از نظر مقدار BOD5 آستاراخان بیشترین مقدار و سومگائیت کمترین مقدار راداراست غلظت COD در باکو بیشترین مقدار و ترکمن باشی به کمترین مقدار می رسد . غلظت فلزات سنگین در باکو بیشترین مقدار و در سومگائیت کمترین مقدار را داراست و از نظر مقدار کل نیترات وارده اکتاو رتبه اول و آستاراخان رتبه آخر را دارد . از لحاظ پخش فسفات نیز ترکمن باشی بیشترین و آستاراخان کمترین مقدار را شامل می شود.

کلیدواژه ها:

الاینده ها ، فاضلاب های شهری ، کشاورزی و صنعتی ، دریای خزر ، کشورهای حاشیه خزر