بازنمایی مسائل سیاسی و اجتماعی در داستان رستم و اسفندیاربر اساس نظریه استوارت هال

آثار ادبی همانند آیینه ای، افزون بر بازتاب افکار و اندیشه های خالقان آن، بیانگر سیر تحولات سیاسی و اجتماعی هستند و نشان می دهند که پیوند متقابل ادبیات و اجتماع، اتفاقی ناگزیر است، البته این رویداد، تنها مختص ادبیات نیست و پیوند میان جامعه و دیگر هنرها نیز همواره مشاهده می شود؛ بنابراین، بررسی آثار هنر و ادبی از نگاه نظریه های جامعه شناسی و مطالعات فرهنگی امری دربایست و ضروری است. یکی از این نظریه ها، رویکرد بازنمایی استوارت هال است که آثار هنری و ادبی را از سه منظر بازتابی، تعمدی و برساختی بررسی می کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی و تحلیلی به بازنمایی مسائل سیاسی و اجتماعی در داستان رستم و اسفندیار بر اساس نظریه استوارت هال پرداخته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که در رویکرد بازتابی، داستان رستم و اسفندیار بیان یک نبرد حماسی میان دو نفر است و در رویکرد تعمدی که اساس آن مولف محور است، نبرد رستم و اسفندیار در خدمت ایدئولوژی و جهان بینی فردوسی است. در رویکرد برساختی، عوامل مختلفی زمینه ساز برساخت اجتماعی این رزم نامه شده اند؛ فضا و محیط مذهبی خانواده، تحولات دربار، حاکم مستبد و تنازع بر سر بقا بر روی تخت پادشاهی مهم ترین این عوامل هستند که باعث شده است که رزم نامه رستم و اسفندیار در قالب برساخت درزمانی و فرازمانی قابل تاویل و تحلیل باشد.

کلیدواژه ها:

حماسه ، استوارت هال ، فردوسی ، رستم و اسفندیار.