سند برجام و نظام حقوقی حاکم بر آن

پرونده هسته ای و موضوعات جانبی آن، با روی کار آمدن دولت یازدهم با تغییراتی عمده همراه بود. از تغییر متولی پرونده هسته ای در داخل کشور، توجه به نقش نهادهای بین المللی و نهادهای ملی در ارتباط با آنها، تا تغییرات گسترده در اعضاء تیم مذاکره کننده و همچنین دگرگونی در نگرش مربوط به فرآیند مذاکره و نتایج آن همگی در دولت حسن روحانی به وقوع پیوست. در مسیر مذاکرات و چانه زنی های هسته ای، تیم های کارشناسی در زمینه های مختلف فنی، سیاسی، اقتصادی، امنیتی و حقوقی نقش آفرینی کردند؛ از این رو برجام دارای پیامدها و تاثیرات بین المللی گسترده ای بود که یکی از مهمترین آنها تاثیر بر روابط با سایر کشورها بود. اما برجام به یک اندازه بر روابط جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها تاثیر نگذاشته است. در میان کشورهای جهان، ایالات متحده آمریکا، به دلیل جایگاهش به عنوان مهمترین قدرت نظام بین الملل و فدراسیون روسیه، به عنوان بزرگترین مخالف ساختار تک قطبی فعلی، مهمتر از دیگران به حساب می آیند. پس از برجام تحولات منطقه ای و بین المللی بسیاری در نظام بین الملل به وقوع پیوستند که بر روابط ایران با روسیه و آمریکا تاثیرگذار بوده اند؛ با این اوصاف سند برجام، حاکی از حقوق و محدودیت هایی متقابلی است که رسیدن به نقطه مشترکی از این حقوق رایزنی و مذاکرات طولانی مدت و نفسگیر حقوقدانان و متخصصین بوده است؛ لذا دارای نکات ارزشمند حقوقی و قابل تامل می باشد که در این مقاله به بررسی بخشی از آنها پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

برجام ، حقوق بین الملل ، معاهدات ، مذاکرات هسته ای ، تعهد بین المللی ، تحریم.