طراحی و اعتبارسنجی ابزاری به منظور ارزیابی اصول ایمنی کار با نانومواد در آزمایشگاه های فناوری نانو

مقدمه: ویژگی های منحصربه­فرد نانومواد، علاوه بر کاربردهای فراوان­شان در علم و فناوری، می توانند تهدیدی برای سلامت انسان و محیط زیست باشند. مواجهه با این مواد، ممکن است در محیط های شغلی و یا در آزمایشگاه های تحقیقاتی اتفاق بیافتد. به جرات می توان گفت که نزدیک به نیمی از افراد دارای مواجهه شغلی با نانومواد، در محیط های آکادمیک و آزمایشگاهی فعالیت می کنند. لذا مطالعه حاضر به منظور طراحی و اعتبارسنجی یک ابزار، برای بررسی اصول ایمنی کار با نانومواد در آزمایشگاه های تحقیقاتی، انجام گرفته است. روش بررسی: برای طراحی این ابزار از گزارش ها، دستورالعمل ها و مقالات مربوط به "روش های کار ایمن با نانومواد" استفاده شد. روایی ابزار با استفاده از شیوه لاوشه و با محاسبه مقادیر CVI و CVR سنجیده شد. بررسی پایایی ابزار به کمک ضریب آلفای کرونباخ و ضریب کاپا انجام گرفت. نتایج: ابزار در پنج بخش "اطلاعات کلی"، "حمل­ونقل و نگهداری نانومواد"، "کنترل های مهندسی"، "کنترل های مدیریتی" و "تجهیزات حفاظت فردی" طراحی شد. پس از بررسی روایی، ۵ گویه امتیاز لازم برای ماندن در ابزار را کسب نکردند و حذف شدند. مقدار آلفای کرونباخ برای هریک از بخش های ابزار، بیش از ۸۰/۰ محاسبه شد که نشان از "مناسب بودن" ابزار داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، به نظر می رسد ابزار مورد بررسی این مطالعه، از هرجهت برای منظور طراحی­شده سازگاری دارد و آماده است به صورت پرسشنامه مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Validation ، Nanomaterials laboratories ، Tool design ، Nanomaterials ، Lawshe method ، واژه های کلیدی: اعتبارسنجی ، آزمایشگاه های نانومواد ، طراحی ابزار ، نانومواد