مدل سازی تغییرات مکانی تاب آوری اجتماعی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر سرپل ذهاب)

مدل سازی مکانی تاب آوری اجتماعی به عنوان یک رویکرد نوین دفاعی و شناسایی پارامترهای موثر بر آن نقش کلیدی را در آمادگی دفاعی شهرها ایفا می­کند. هدف از این پژوهش ارائه رویکرد جدیدی بر مبنای سیستم­ اطلاعات جغرافیایی برای مدل سازی تاب آوری اجتماعی است. این رویکرد تازه به صورت موردی برای شهر سرپل ذهاب به عنوان یکی از شهرهای پرمخاطره کشور در چند دهه اخیر استفاده شده است. برای این منظور از مجموعه ۱۰ شاخص و ۲۹ معیار موثر بر تاب آوری اجتماعی استفاده شد. از روش وزن دهی AHP برای تعیین وزن معیارهای مختلف و از مدل WLC برای تلفیق معیارهای موثر برای تولید نقشه پتانسیل مکانی تاب آوری اجتماعی استفاده شده است. در نهایت برای ارزیابی کارایی مدل ارائه­شده ضریب همبستگی بین مقادیر پتانسیل مکانی تاب آوری اجتماعی به دست آمده از مدل WLC و میزان دقت نقشه تاب آوری اجتماعی بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسش نامه محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان داد که در بین شاخص های موثر بر تاب آوری اجتماعی، شاخص های سرمایه اجتماعی و آسیب پذیری اجتماعی بیشترین تاثیر را بر مدل سازی تاب آوری اجتماعی داشته­اند. همچنین بیشتر حوزه های شهری(۶۰ درصد) از لحاظ تاب آوری اجتماعی در سطح پایین و جزو مناطق آسیب پذیر شهری به حساب می­ آیند که این امر نشان دهنده کاهش توان دفاعی شهری در مقابل شوک ها و حوادث است.

کلیدواژه ها:

تاب آوری اجتماعی ، دفاع شهری ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، مدل سازی مکانی