راهکارها و برنامه ریزی کاربردی مشارکت شهروندان در امور شهری

مشارکت به معنای عام آن از دیرباز با زندگی انسان پیوند داشته و همراه با تکامل او تحول یافته است. مشارکت به مفهوم امروزی، پس از جنگ جهانی دوم در کشورهای صنعتی جهان آغاز شد. امروزه مشارکت شهروندی از جنبه ذهنی بررسی شده است. این بخش، تغییر در گرایش ها، باورها و وجهه نظرهای مردم را مورد توجه قرار می دهد. مشارکت شهروندان در اداره امور شهر بستگی به عوامل موثر دارد. امروزه مشارکت یکی از مفاهیم عمده و اصلی توسعه پایدار به شمار می رود. مدیران و برنامه ریزان شهری همواره سعی کرده اند تا با جلب مشارکت های مردمی به اهداف خود در زمینه اجرای طرح ها و برنامه ها به بهترین نحو ممکن نائل آیند. از نیمه دوم قرن بیستم مفهوم مشارکت با نگرشی نو، به موضوع کلیدی در برنامه های توسعه، به خصوص برنامه های توسعه شهری بدل شده است. برای تقویت و گسترش امر مشارکت مردم در برنامه ریزی، شناخت عوامل موثر بر این امر ضروری است. هدف این مقاله ارائه راهکارها و برنامه ریزی کاربردی مشارکت شهروندان در امور شهری با روش توصیفی و مطالعه کتابخانهای-اسنادی صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد از مهم ترین آثار مشارکت در فرایند برنامه ریزی و مدیریت شهری می توان به ایجاد علاقه و اعتماد در مردم برای توسعه و پیشرفت، و کاهش تمرکزگرایی اشاره کرد. بنابراین مهم ترین ابزار برای مدیریت شهری موفق، بهره گیری از مشارکت مردم است. برای تقویت و گسترش امر مشارکت مردم در برنامه ریزی، شناخت عوامل موثر بر این امر ضروری است. مشارکت در کشور ما پدیده تازه ای نیست اما با رشد شهرنشینی و به تبع آن تغییر الگوی مشارکتی، لزوم بازبینی در این مفهوم و ارایه الگوی مناسب با نیازهای امروزی شهروندان احساس می گردد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی ، مشارکت شهروندان ، امور شهری ، مدیریت شهری