کارگزاران شیعه امامیه در دستگاه حکومتی سلجوقیان

پس از افول دولت شیعی آل بویه و با روی کار آمدن سلجوقیان سنی مذهب، قدرت امامیه کاهش یافت و سخت گیری هایی از سوی حکومت نسبت به شیعیان به وجود آمد. (تاریخچه) اما پس از مدتی، امرا و دیوان سالاران (کارگزاران) شیعی، در حکومت سلجوقی حضور موثری یافتند و مناصبی چون وزارت، کتابت و حتی امارت حکومت های کوچک شیعی را به دست آوردند. (مساله) با این وصف، بررسی های منسجم و کل نگری درباره برآمدن شیعیان و خدمات آنان به مسلمانان صورت نگرفته است. (پیشینه) این مقاله، در پی پاسخ گویی به نحوه ورود شیعیان و کارکرد آنان در دوره های مختلف دستگاه حکومتی سلجوقی است. (سوال) مطالعه این بخش از تاریخ تحولات سیاسی و فرهنگی شیعه امامیه، می تواند دستاوردهای ارزشمندی در جهت کشف و فهم پویایی تاریخ شیعه امامی در اختیار جوامع شیعه بگذارد. (فرضیه) ازاین رو، در این نوشتار بر آنیم تا جایگاه شیعیان در دستگاه حکومت سلجوقی (هدف) را به روش توصیفی - تحلیلی نشان دهیم. (روش) انعطاف پذیری شیعه برای حفظ موجودیت در سخت ترین اوضاع با تاکید بر ابراز عقاید مذهبی، مهم ترین نتیجه این مقاله است. (یافته)

کلیدواژه ها:

سلجوقیان ، شیعیان ، کارگزاران شیعی ، شعائر شیعی و نظام الملک