ارزیابی اثر نیاز زیست محیطی در طراحی و بهره برداری از مخزن با الگوریتم های شبیه ساز

مقدمه و هدف: استفاده از ابزارهای شبیه ­سازی جهت بهره­برداری مناسب از مخازن آب سطحی به یکی از چالش­های بسیار جدی در اکثر نقاط جهان تبدیل شده است. هدف تحقیق حاضر، بررسی روش­های  BA، SPA و MSPA  در طراحی و شبیه سازی رفتار مخزن می باشد. مواد و روش­ ها : بدین منظور با بکارگیری آمار هیدرومتری بالادست سد زرینه­ رود و الگوریتم­ های شبیه ­ساز SPA و BA حجم مخزن در حالت اعتمادپذیری ۱۰۰% برای دو سناریوی متفاوت از تقاضای پایین ­دست، طراحی شده است. سناریوی اول تقاضاهای شرب وکشاورزی (دوگانه) و سناریوی دوم تقاضاهای شرب، کشاورزی و زیست محیطی (سه گانه) را شامل می ­شود. از آنجا که تحقق اعتمادپذیری ۱۰۰% همواره توجیه ­پذیر نیست، در ادامه به منظور اعمال همزمان دو شاخص اعتماد­پذیری و آسیب ­پذیری در طراحی مخزن از روش SPA اصلاح شده (MSPA) و اولین سناریوی تقاضا استفاده گردید. در این راستا با ملاحظه اعتمادپذیری ۹۸% و سه سطح از آسیب پذیری، مدل­ها ۱- MSPA (۱۰% آسیب­ پذیری)، ۲MSPA- (۲۰% آسیب ­پذیری) و ۳MSPA- (۳۰% آسیب ­پذیری) برای طراحی حجم مخزن در نظر گرفته شد. در نهایت برای ارزیابی عملکرد مخزن در مرحله بهره ­بردای، از قواعد بهره­ بردای BRC و SOP و نیز شاخص­های عملکرد مخرن استفاده شده است. یافته ­ها: نتایج طراحی با دو روش SPA و BA نشان داد حجم مخزن در حالت سه­ گانه نسبت به حالت دوگانه حدود ۴ برابر افزایش یافته است، در نتیجه اعمال سناریوی دوگانه در طراحی از منظر اقتصادی، توجیه­ پذیری بیشتری خواهد داشت. استفاده از روشهای ۱- MSPA و ۳MSPA- نسبت به SPA در مرحله طراحی به ترتیب حجم مخزن را به میزان ۱۱ و ۲۵ درصد کاهش داده است. نتیجه ­گیری: نتایج شاخص­های عملکرد مخزن نشان داد که در روش SOP نسبت به روش BRC برای هر سه روش طراحی افزایش یافته است، در روش MSPA بین حالت اول و سوم شاخص­های عملکرد مخزن کاهش و بین حالت دوم و سوم تغییر چندانی وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

BA ، MSPA ، Reservoir operation ، Reservoir Performance indices ، Simulation algorithm ، SPA ، Zarrinehrood basin ، الگوریتم های شبیه ساز ، سد زرینه رود ، شاخص های عملکرد مخزن ، طراحی مخزن ، BA ، MSPA ، SPA