ارزیابی عملکرد علوفه لاین های سورگوم علوفه ای در شرایط آب و هوایی کرج

در این پژوهش ۱۵ لاین سورگوم علوفهای که از برنامههای اصلاح سورگوم در ایران تولید شده و همگی آنها لاین خالص و از آزمایش مقدماتی انتخاب شده بودند، به منظور ازریابی عملکرد در شرایط منطقه معتدل کرج مورد بررسی قرار گرفتند. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار به مدت سه سال (۸۸-۱۳۸۶) اجرا گردید. چهار صفت شامل عملکرد علوفه تر، علوفه خشک، ارتفاع بوته و تعداد پنجه در هر چین یادداشتبرداری گردید. از همه تیمارها دو چین علوفه برداشت شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد بین سال ها، لاین ها، چین ها و اثر متقابل سال × لاین، لاین × چین، سال× چین و سال × لاین × چین برای همه صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری وجود داشت. چون اثرات متقابل سال در لاین و همچنین در چین معنی دار بود، بنابراین داده های هر سال جداگانه مورد تجزیه واریانس مرکب قرار گرفتند. تعیین لاین های برتر بر اساس نتایج مقایسه میانگین هر سال انجام گرفت. در این آزمایش، چهار لاین KFS۳ ، KFS۱، KFS۱۸ و KFS۲ با عملکرد علوفه تر در یک فصل زراعی در مجموع دو چین با میانگین سه ساله ۸/۱۸۲، ۴/۱۷۲، ۷/۱۴۴ و ۱/۱۴۳ تن در هکتار و همچنین همین لاین ها به ترتیب با عملکرد علوفه خشک ۸/۳۳، ۳/۳۰، ۱/۲۹ و ۴/۲۶ تن در هکتار در شرایط آب و هوایی کرج بیشترین تولید محصول را بخود اختصاص دادند. البته لاین KFS۱۷ با لاین KFS۲ از نظر عملکرد علوفه خشک تولید برابر داشت. لاین KFS۶ کمترین عملکرد علوفه تر و علوفه خشک ( به ترتیب ۶/۱۰۶ و ۸/۲۱ تن در هکتار در سال) را تولید کرد. بیشترین و کمترین میانگین سه ساله ارتفاع بوته به ترتیب از لاین های KFS۳ و KFS۱۰ با ۸/۱۹۵ و ۹/۱۳۸ سانتی متر بدست آمد. بیشترین و کمترین تعداد پنجه به ترتیب از لاین های KFS۱۰ و KFS۱ با ۰/۳ و ۲/۲ عدد به دست آمد. این لاین ها بعد از تکمیل آزمایشات به زراعی می تواند در اختیار بهره برداران قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Cutting ، Plant height ، Pure line ، Sorghum and Forage yield ، ارتفاع بوته ، چین برداری ، لاین خالص ، سورگوم و عملکرد علوفه.