بررسی و نقد سودگرایی اخلاقی

سودگرایی اخلاقی از نظریه های مشهور و پرطرفدار در حوزه اخلاق هنجاری به شمار می آید. این نظریه در اوایل قرن نوزدهم از سوی فیلسوف و حقوقدان بریتانیایی، جرمی بنتام مطرح شد. در دهه های اخیر تقریرهای مختلف و متنوعی از این نظریه ارائه شده  و  به رغم آنکه انتقادات زیادی نیز  بر آن وارده شده، اما همچنان نظریه ای جاافتاده و پرنفوذ است. در این مقاله، با طرح اجمالی مدعیات، مبانی و شاخصه های سود گرایی، به ارزیابی و نقد این نظریه غایت گرایانه پرداخته و با تمرکز بر تقریر کلاسیک جرمی بنتام (پدر و پایه گذار سود گرایی اخلاقی)، تقریر لذت گرایانه و عمل نگر او را - که از پیچیدگی ها و ابهامات روایت های متکثر و متنوع سودگرایی معاصر به دور و برحذر است - به نقد می کشیم؛ هرچند برخی نقدها و اشکال ها نه تنها بر نظریه سودگرایی لذت گرای عمل نگر، بلکه بر سبک و ساختار و اصول مبنایی سودگرایی وارد شده است.

کلیدواژه ها:

پیامد گرایی ، سودگرایی عمل نگر / قاعده نگر ، سودگرایی لذت گرا ، سودگرایی آرمانی ، سودگرایی ترجیحی ، بی طرفی