بررسی اثرات تلقیح سویا (Glycine max (L.) Merr. ) با سویه های مختلف باکتری (Bradyrhizobium japonicum) بر گره بندی و میزان تثبیت نیتروژن

به منظور مطالعه اثرات تلقیح یک رقم و یک لاین سویا با سویه های مختلف باکتری همزیست و تعیین بهترین ترکیب باکتری و رقم طرحی در شرایط گلخانه به صورت بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در کرج به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از یک رقم سویا به نام ویلیامز ویک لاین به نام لاین ۱۱ (۱۱L ) و چهارسویه باکتری برادی ریزوبیوم به نام های هلی نیترو (Helinitro) ، خاک و آب (SWRI = Soil and Water Research Institute)، های استیک (Highstick) و سویار به همراه یک تیمار بدون تلقیح (شاهد). آزمایش فوق در شرایط مزرعه ای نیز با تیمارهای یاد شده با سه تکرار و در قالب طرح کرت های خرد شده اجرا شد. در هر دو آزمایش گیاهان تا مرحله ظهور غلاف نگهداری شدند. صفات مورد بررسی دراین تحقیق شامل تعداد گره، وزن خشک گره، وزن تک گره، نسبت وزنی اندام های هوایی به ریشه، وزن خشک اندام هوایی، درصد نیتروژن در خاک و میزان تثبیت نیتروژن به روش تعادل نیتروژن (N- difference) بودند. نتایج نشان دادند که سویه های استیک نسبت به سایر سویه ها از کارایی گره بندی و تثبیت نیتروژن بیشتری برخوردار بود و لاین۱۱ نیز به دلیل همزیستی و سازگاری بهتر در منطقه نسبت به رقم ویلیامز برتر بود . بیشترین مقادیر در خصوص تعداد گره (۳/۱۰)، میزان وزن خشک گره در گیاه (۱۹/۰ گرم)، وزن خشک گیاه در مرحله برداشت (۷/۳۴ گرم) و نسبت اندام های هوایی به ریشه (۹/۵) در شرایط مزرعه و بیشترین مقادیر در خصوص تعداد گره در گیاه (۲/۱۳)، میزان وزن خشک گره (۱۸/۰ گرم در گیاه)، وزن خشک گیاه در مرحله ظهور غلاف (۱۶/۳۳ گرم) و نسبت وزنی اندام های هوایی به ریشه ( ۶/۶) در شرایط گلخانه مربوط به ترکیب باکتری های استیک و لاین۱۱ بود. به طورکلی این ترکیب به عنوان بهترین ترکیب برای سویا درمنطقه کرج تعیین گردید.

کلیدواژه ها:

Nodules ، Dry matter ، Symbiotic ، Nitrogen fixation strains. ، گره بندی ، ماده خشک ، همزیستی ، تثبیت نیتروژن ، سویه.