بررسی دلالت های مدیریتی سیره امیرالمومنین علی علیه السلام در عرصه سازماندهی: مطالعه موردی شرطه الخمیس

شرطه الخمیس عنوان سازماندهی و ساختار خاصی است که حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام در سازماندهی سپاه خود مورد استفاده قرار می دادند. این ساختار ابداعی و نوآورانه، دارای ویژگی ها و خصیصه هایی است که آن را از سایر شیوه های سازماندهی متمایز می کند. مقاله پیش­رو با رویکرد کیفی و راهبرد تاریخی-تطبیقی به گردآوری و تحلیل داده­ها پرداخته و برای اعتبار بخشی به یافته­ها با افراد صاحب­نظر در تاریخ اسلام مصاحبه­های تکمیلی و تاییدی انجام شده است. با بررسی تفصیلی جایگاه نوآوری در مدیریت و به خصوص در سازماندهی، ویژگی­های اصلی یک سازماندهی از نوع شرطه الخمیس شامل: ۱- وجود قرارداد خاص ۲- نوآورانه بودن ۳-انعطاف پذیری ۴- یادگیرندگی  ۵- بصیرت بخشی به عنوان روش اصلی هماهنگی، احصا شدند. در ادامه ویژگی های این سازماندهی با پیکربندی­های مشابه شرطه الخمیس مقایسه شده و به تبیین مزایای این پیکربندی پرداخته شده است. نتیجه اینکه سازماندهی شرطه الخمیس در شرایط کنونی برای اداره­ سازمان های با شرایط پیچیده و پویا، رقابتی، با ریسک و حساسیت بالا  قابل توصیه است.

کلیدواژه ها:

سازماندهی نوآورانه ، امام علی (ع) ، مدیریت اسلامی ، سازماندهی ، شرطه الخمیس