کاربرد محاسبات نرم در افزایش دقت پیش بینی ضریب دبی جریان سرریزهای جانبی مستطیلی
محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 12، شماره: 4
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 187
فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WATER-12-4_012
تاریخ نمایه سازی: 5 تیر 1401
چکیده مقاله:
به دلیل نقش ضریب دبی جریان در ظرفیت گذردهی سرریزها، پیشبینی دقیق آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این پژوهش از دو الگوریتم GEP و SVM برای شبیهسازی ضریب دبی در سرریز جانبی مستطیلی نصب شده در کانال اصلی مستطیلی (سناریوی اول) و ذوزنقهای (سناریوی دوم) استفاده شده است. ابتدا پارامترهای موثر بر Cd شامل عدد فرود بالادست (Fr۱)، عمق آب بالادست (h۱ یا yo)، ارتفاع سرریز (P یا W)، طول سرریز جانبی (L)، عرض کانال اصلی (b) و شیب جانبی دیواره کانال اصلی (Z) شناسایی شدند. سپس به کمک تحلیل ابعادی، چهار پارامتر بیبعد Fr۱، ، و در سناریوی اول و سه پارامتر بیبعد ۱Fr، Z و در سناریوی دوم استخراج شدند. نتیجههای دو الگوریتم با نتیجههای معادلههای تجربی و رگرسیونی به کمک شاخصهای مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب تبیین (۲R)، خطای نسبی (RE) و نسبت تفاوت توسعه داده شده استاندارد شده (ZDDR) مقایسه شدند. مقدار (RMSE، ۲R، RE، ZDDR) در فاز آزمون برای سناریوی اول در الگوریتمهای GEP و SVM به ترتیب (۰۳۶/۰، ۹۶۲/۰، ۷۶/۷، ۴۸/۵) و (۰۳۷/۰، ۹۵۲/۰، ۶/۹، ۸/۳) و برای معادلهی رگرسیونی کلاسیک برتر (۰۴۰/۰، ۹۱۲/۰، ۵۲۷/۴، ۴۳۹/۲) محاسبه شدند. در سناریوی دوم نیز مقدارهای متناظر برای الگوریتمهای GEP و SVM به ترتیب (۰۶۷۶/۰، ۹۹۲/۰، ۱/۳، ۱۴/۱) و (۰۴۳/۰، ۹۳۴/۰، ۳/۱۰، ۷۱/۰) و برای معادلهی رگرسیونی (۰۶۸/۰، ۸۱۸/۰، ۹/۱۱، ۵۱۱/۰) محاسبه شدند. نتیجهی پژوهش نشان دهندهی برتری الگوریتمهای هوشمند نسبت به روشهای کلاسیک و همچنین برتری الگوریتم GEP نسبت به SVM بود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهدی فولادی پناه
گروه عمران، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران
مهدی ماجدی اصل
استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران