بررسی وضعیت بحرانی و ناپایدار آبهای سطحی و زیرزمینی ماهیدشت کرمانشاه با مدلهای جریان سطحی Salas و زیرزمینی Modflow

در ماهیدشت استان کرمانشاه تا سال آبی 78-1377 برداشت آب تقریبا برابر میزان تغذیه آب زیرزمینی در دشت بوده و رودخانه مرک که از این دشت عبور می کنند نسبتا دائمی بوده است. اما از سال 1377 تا سال 1382، به مدت 5 سال، میزان چاه های بهره برداری نزدیک به 2 برابر رسیده است. لذا از سال 1377 وضعیت آبخوان دشت بحرانی ناپایدار شده است. عمق کلی آب زیرزمینی این دشت رو به نزول بوده وهرگز جبران نشده است. ضمنا از جریان های سطحی نیز برداشت بیشتری صورت گرفته است. بطوری که رود دائمی مرک در تابستانها خشک شده و وضعیت فصلی را دارد. بدلیل تاثیر متقابل آبهای سطحی و زیرزمینی در این شدت تنها راه جبران و رسیدن به تعادل پایدار آب را می توان در مدیریت مناسب آب های سطحی و زیرزمینی راه ها و سناریو های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد بیش از آن که خشکسالی بر کاهش و خشک شدن جریان سطحی آن نقش داشته باشد برداشت بی رویه از آب های سطحی و زیرزمینی تاثیر گذلر بوده است. راه کارها عبارتند ازمحدودیت و یا حذف کشت دوم تابستانه، کاهش چاه های غیر مجاز پشتیبان آنها و اجرای الگوهای مصرف بهینه آب سطحی و زیرزمینی همراه با تغذیه رواناب ها در فصل زمستان و اوایل بهار می باشد.

کلیدواژه ها:

آبخوان ، آب زیرزمینی ، آب سطحی ، رود مرک ، کرمانشاه ، ماهیدشت