بررسی شرایط اکسیداسیون- احیاء نهشته های سازند ایلام در زیرزون لرستان، باختر ایران

در این پژوهش شرایط اکسیداسیون- احیاء نهشته های سازند ایلام (به سن کرتاسه پسین) در دو برش مهدی آباد و کوه ورزرین دراستان ایلام (باختر ایران) بررسی شده است. برشهای مورد مطالعه در زون زاگرس چینخورده (زیرزون لرستان) واقع شده اند. این سازند در برشهای مورد مطالعه از تناوب سنگ آهک و سنگ آهک آرژیلیک تشکیل شده است. در مجموع ۵۹ نمونه از دو برش، توسط دستگاه های پلاسمای جفت شده القایی-طیف سنج جرمی (ICP-MS) جهت سنجش فلزات حساس به شرایط اکسیداسیون-احیا Ni, V, Mo, U,) (Cr , Cu, Zn, Co و راک-اول VI جهت سنجش کربن آلی کل (TOC) تحت آنالیز قرار گرفتند. همچنین عنصرهای آلومینیوم (Al) جهت نرمالیزه کردن برخی از فلزات مذکور و تیتانیوم((Ti توسط دستگاه پلاسمای جفتشده القایی -طیفسنج نشر نوری (ICP-OES) اندازهگیری شده است. نتایج حاصل از آنالیزها نشان میدهد که مقادیر کمینه-بیشینه ۰/۰۳) TOC تا ۱/۷۵ درصد وزنی)، ۲۱۰۰) Al تا ۱۸۵۰۰ پی پی ام)، ۲۰ ) Ti تا ۲۶۴۰ پی پی ام)، ۱۰/۴) Vتا ۱۷ پی پی ام)، ۷/۲) Ni تا ۱۳/۱ پی پی ام)، ۵/۹) Cr تا۱۳/۹ پی پی ام)، ۰/۴) U تا ۱/۴۵ پی پی ام)، ۸) Zn تا ۱۵ پی پی ام)، ۸) Cu تا ۱۶/۵ پی پی ام)، ۰/۵۵) Mo تا ۱/۴۵ پی پی ام)، ۱/۸۰) Co تا ۷ پی پی ام)، ۳/۸۹) Ni/Al*۱۰-۴ تا (۶۲/۳۸، ۵/۶۱) V/Al*۱۰ -۴ تا (۸۰/۹۵، ۴/۳۲ ) Zn/Al*۱۰-۴ تا (۷۱/۴۲، ۴/۳۲) Cu/Al*۱۰-۴ تا (۷۸/۵۷، ۰/۲۱) U/Al*۱۰-۴ تا (۶/۹، ۰/۲۹) Mo/Al*۱۰-۴ تا ۶/۹ )، ۹۵) Ti/Al*۱۰-۴ تا (۱۴۲۷، ۱/۴) Ni/Co تا (۶/۷۷ و ۰/۶۵) V/Cr تا (۲/۹۶ میباشد. با توجه به نتایج بدست آمده، در دو بخش میانی (تقریبا" در ضخامت ۵۰ تا ۶۰ متر) و انتهایی سازند ایلام (تقریبا" در ضخامت ۱۷۰ تا ۱۸۰ متر) در هنگام رسوبگذاری شرایط فقیر از اکسیژن (Dysoxic) و در بقیه قسمتهای نهشته های مورد مطالعه شرایط اکسیدان (Oxic) حاکم بوده است.

کلیدواژه ها:

زاگرس چین خورده ، سازند ایلام ، زیرزون لرستان ، کربن آلی کل ، فلزات حساس به شرایط اکسیداسیون-احیا