تفسیر الگوی روند تغییرات عناصر کمیاب در سنگ های بازیک ماکو- آذربایجان غربی

الگوی REE در یک سنگ آذرین به وسیله ی شیمی REE سنگ منشا و تعادل بلور مذاب که در طول تکامل آن سنگ رخ داده، کنترل می شود. در این تحقیق به صورت کیفی نقش جداگانه ی تک کانی ها در طول تکامل ماگمای بازالتی، چه به صورت ذوب بخشی و چه به علت تفریق بلوری مورد بررسی قرار گرفته است. در سنگ های بازیک مطالعه شده کانی های پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، هورنبلند و بیوتیت نقش اصلی را در جذب و توضیع عناصر خاکی نادر داشته اند. سنگ های منطقه ی نسبت به عناصر LREE غنی شدگی و نسبت به عناصر HREE تهی شدگی نشان می دهند. بالا بودن نسبت LREE به HREE نشان دهنده ی بالا بودن نسبت CO۲ به H۲O در منشا و عمق بیشتر در منشا ماگما و یا پدیده ی تفریق می باشد. غلظتهای بالای LREE درجات کوچک ذوب بخشی با یک منشا غنیشده از عناصر LREE را نشان میدهد. همچنین غنی شدگی LREE در این سنگ ها ممکن است به دلیل باقی ماندن گارنت در منشا و آلایش با مواد پوسته ای باشد. عدم وجود آنومالی مثبت و یا منفی واضحی از عنصر Eu بیانگر عدم مداخله ی کانی های در برگیرنده ی این عنصر (پلاژیوکلاز ) در فرایند ذوب بخشی است. عناصر نادر خاکی سبک نسبت به فازهای تبلور یافته نظیر اولیوین و کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز، ناسازگار بوده و در حین تبلور و تفریق این فازها در ماگما، به میزان فزاینده ای در مایعات باقی مانده تحول یافته، متمرکز می شوند.

کلیدواژه ها:

عناصر کمیاب ، ژئوشیمی ، زون سنندج سیرجان ، ماکو