بررسی رعایت اصول دادرسی در فرایند دادرسی مالیاتی در حقوق ایران

ثبات و عادلانه بودن نظام مالیاتی، از معیارهای تعیین شاخص مالیات هر کشور بوده و با توجه به محتمل بودن بروز اختلاف مابین مودی و مقام مالیاتی، پیشبینی مراجع اداری اختصاصی و مآلا قضایی برای رسیدگی و صدور حکم قطعی، یکی از مهمترین پایه های اجرای عدالت و بالا بردن شاخص مالیات کشور میباشد. دادرسی مالیاتی از دیرباز ذهن نظریه پردازان علم حقوق را به خود مشغول داشته که با توجه به اقتدارات، امتیازات و اختیارات فوق العاده دستگاه مالیاتی، بسیاری از نخبگان و گروه های مردمی در صدد مهار قدرت حاکم و قانونمند کردن شیوه های اخذ مالیات و چگونگی رسیدگی به اختلافات به وجود آمده بین مودی و حاکمیت بر آمده اند. بدین سان با گسترش اندیشه های دموکراتیک و مردم سالارانه در جهان، نهادی چون دادرسی مالیاتی نیز در کنار دیگر نهادهای حقوقی شکل گرفت. این پژوهش به تطبیق اصول دادرسی در مراجع دادرسی اداری اختصاصی با فرآیند دادرسی مالیاتی در ایران پرداخته و با توجه به تفصیل و تفاوت دادرسی مالیاتی با سایر دادرسیهای اداری، به احصاء مشکلات و موانع موجود در این فرآیند پرداخته و نقض اصول دادرسی عادلانه مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها دلالت بر ابهام، اجمال و پیچیدگی در قوانین موجود و ساختار سیستم مالیاتی، کمبود مامورین مالیاتی مجرب و متخصص، تطویل دادرسی، عدم وجود بانک اطلاعات جامع در مورد مودیان، پائین بودن فرهنگ مالیاتی و ... که جملگی منجر به بروز اختلاف و سوق مودیان به دادرسی میگردد . نبود آئین دادرسی منسجم و واحد و نیز تعدد مراجع رسیدگی، علیرغم مفید بودن در جهت حفظ حقوق مودیان، موجب تطویل فرآیند و انباشت پرونده های مالیاتی گردیده است.

کلیدواژه ها:

مالیات ، اصول دادرسی اداری اختصاصی ، اصول مالیات ، آئین دادرسی مالیاتی