تعیین آستانه تحمل به شوری ۱۱ رقم و ژنوتیپ انتخابی بادام

  آستانه تحمل به شوری گیاهان باغی بر اساس میزان کاهش عملکرد در شرایط شور در مقایسه با شرایط غیرشور بدست می­آید. به­منظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپ­های انتخابی بادام، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفیبادوعاملژنوتیپبادام در۱۱ سطح (تونو، نانپاریل، مامایی، شکوفه، سهند، شاهرود۱۲، A۲۰۰،۲۵-۱، ۱۶-۱ و۴۰-۱۳ پیوندشدهرویپایهGF۶۷۷ وپایه GF۶۷۷ (پیوند نشده به عنوان شاهد)) و شوریآبآبیاریدر پنجسطح (۵/۰، ۵/۲، ۹/۴، ۳/۷ و ۸/۹ دسی­زیمنسبرمتر)، انجامشد.در پایان پژوهش، آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در ژنوتیپ­های مورد مطالعه بر حسب بیوماس گیاهان محاسبه شد. نتایج نشان داد کهکمترین میزان آستانه تحمل به شوری مربوط به ژنوتیپ ۱۶-۱ (۲۲/۲ دسی­زیمنس­بر­متر) بود و پس از آن ارقام مامایی (۲۸/۲ دسی­زیمنس­بر­متر) و سهند (۳۹/۲ دسی­زیمنس­بر­متر)، قرار داشت. در نقطه مقابل، بیشترین آستانه تحمل به شوری در رقم­های شکوفه، شاهرود ۱۲ و ژنوتیپ ۲۵-۱ به ترتیب به میزان (۸۰/۵، ۸۴/۴ و ۸۰/۴ دسی­زیمنس­بر­متر)، مشاهده شد. بیشترین شیب کاهش عملکرد با افزایش شوری در ژنوتیپ ۴۰-۱۳ (۰۵/۸ درصد)، و پس از آن در ارقام A۲۰۰(۸۶/۷ درصد) و نان­پاریل (۵۵/۷ درصد)، ثبت شد. در نقطه مقابل، کمترین مقدار شیب کاهش عملکرد در رقم­های شاهرود ۱۲(۶۰/۵ درصد)دیده شد. در مجموع نتایج نشان داد، میزان شوری که موجب کاهش عملکرد ۵۰ درصدی در ارقام شاهرود۱۲، شکوفه و ژنوتیپ ۲۵-۱، می­شود، به ترتیب ۰۵/۵، ۴۳/۴ و ۵۵/۳ دسی­زیمنس برمتر نسبت به پایه­های شاهد (بدون پیوند)، بیشتر است. کاهش ۵۰ درصدی در عملکرد رقم­های شاهرود۱۲، شکوفه، ژنوتیپ ۲۵-۱ و پایه GF۶۷۷به­ترتیبدر شوری­های ۲۳/۱۳، ۵۹/۱۲، ۷۱/۱۱ و ۱۶/۸ دسی­زیمنس­برمتر مشاهده شد. گفتنی است که در پژوهش­های قبلی گزارش شده است کهدر شوری هفت دسیزیمنس­بر­متر تا میزان ۱۰۰ درصد از عملکرد (بیوماس) درختان بادام کاسته می­شود، در حالیکه در ارقام شاهرود ۱۲ و شکوفه پیوند شده روی پایه GF۶۷۷در شوری هفت دسیزیمنس بر متر تنها به ترتیب ۱۲ و ۹ درصد از عملکرد کاسته شد.بر این اساس می­توان ترکیب­های پیوندی مذکور را برای مناطقی با شوری­های متوسط توصیه نمود.

کلیدواژه ها:

آب شور ، بادام پایهGF۶۷۷ ، شیب کاهش عملکرد ، رقم شاهرود۱۲