سنجه های اصول شهرسازی و ایمنی در مبادلات تاب آوری

موضوع مدیریت بحران ارتباط خاصی با مباحث برنامه ریزی و مدیریت شهری دارد. بکارگیری اصول و ضوابط شهرسازی و تبیین مفاهیمموجود در آن مانند فرم، بافت و ساختار شهر، کاربری اراضی شهری، شبکه های ارتباطی و زیرساختهای شهری و ... میتواند تا حد زیادیاثرات حوادث را کاهش دهد . از طرفی مدیریت شهری و نظام اداره امور شهر نیز می تواند با توانمندسازی و ظرفیت سازی بیرونی و درونیدر مقابله با حوادث نقش داشته باشد . تداعی مفهومی مجموعه این مولفه ها ، توجه به ابعاد توسعه پایدار را نشان میدهد که مطابق هریک از ابعاد آن میتوان مدیریت بحران در پیوند با مدیریت شهری را به صورت جامع و فراگیر برنامه ریزی و اجرا کرد . توجه به بعد اجتماعیتوسعه پایدار در قالب مدیریت بحران اجتماع محور، بعد اقتصادی وکالبدی در چارچوب انجام فعالیت های پیشگیرانه و بعد مدیریتی نهادیدر قالب مدیریت بحران نهادگرا قابلیت بررسی و تحلیل دارد .با نگاهی به شرایط رشد و توسعه شهرنشینی درجهان و در تطبیق با مباحث آسیب پذیری مراکز سکونتگاهی شهری از بلایای طبیعی وانسان ساز ، دو رویکرد قابل طرح است :نخست اینکه برنامه ریزی به سمت کاهش تمرکز جمعیت در نقاط شهری و جلوگیری از شکل گیری شهرهای بزرگ جهت گیری شود ودوم اینکه برنامه ریزی برای ایجاد محیط های شهری ایمن و تاب آور مبتنی بر ایجاد فضاها و بناها و تاسیسات شهری مقاوم جهت گیریشده و شهروندان نیز آگاهی و آموزشهای لازم را فرا گیرند .بنظر می رسد شرایط فعلی ،ناگزیر از انتخاب گزینه دوم برای برنامه ریزی ایمنو مدیریت بحران در شهرها می باشد ،چراکه رشد و توسعه شهری تابع فرآیندها و عواملی است که کنترل آن نیازمند زمان طولانی است وبیشتر شهرها در بسترهای طبیعی خود شکل گرفته اند و ناگزیر از حوادث طبیعی تاثیر خواهند پذیرفت .در واقع یکی از جنبه های قابلتامل درافزایش تعداد جمعیت شهرها ،رشد کالبدی نقاط شهری ،احتمال بیشتر آسیب پذیری این نقاط بدلیل تمرکز جمعیت و تراکم هایساختمانی و بارگذاریهای محیطی و اقتصادی است .این شرایط مسئولیت برنامه ریزان و طراحان شهری برای ایجاد محیطی ایمن را بیشترمی کند و در صورت وجود ضعف در مدیریت شهری و عدم توانایی در تصمیم گیری های کارآمد قبل و پس از وقوع بحران ، آسیب پذیری رادوچندان می کند.

کلیدواژه ها:

شهرسازی ، اصول ایمنی ، تاب آوری