آسیب شناسی حقوق کیفری ایران در حفاظت از محیط زیست برحق حیوانات با رویکرد فقه اسلامی

درعصرحاضر یکی ازدغدغه های مشترک جامعه جهانی، جلوگیری ازتخریب محیط زیست و بررسی روش های حفاظت از آن است. به طوری که سازمان ملل یکی از مهمترین مولفه های حمایت از امنیت انسانی را امنیت زیست محیطی قلمداد کرده است؛ اهمیت این موضوع ازمنظرهمه جوامع گوناگون، به حدی است که ضرورت حفاظت از محیط زیست در اسناد مختلف داخلی، منطقه ای وبین المللی، به کرات مورد توجه و تاکید بوده است. با توجه به اینکه تامین هدف حفاظت از محیط زیست در گرو اتخاذ یک سیاست جنایی منسجم وکارآمد درقبال جرایم زیست محیطی است، دراین تحقیق با تمرکز برآسیب شناسی قوانین و سیاستهای کیفری ایران، تلاش شده تا ضمن نقد قوانین، یکی از مهمترین بخش های سیاست جنایی،یعنی سیاست کیفری درقبال جرائم زیست محیطی را مورد نقد قرارداده و در پرتو آن با درک خلاها و کاستی های سیاست کنونی، زمینه اتخاذ یک سیاست کیفری مطلوب و کارآمد فراهم شود.دراین تحقیق که ازطریق مطالعه کتابخانه ای وبه روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته، مشخص شد که سیاست کیفری ایران درقبال جرائم زیست محیطی ازمواردی نظیر تشتت قوانین، جرم انگاری های مقید به نتیجه، خلا ضمانت اجراهای کارآمد، ناکارآمدی جهات عام شروع به تعقیب، فقدان مراجع تخصصی در رسیدگی و اطاله دادرسی و ضعف مشارکت نهادهای مدنی وجود دارد طبق ماده ۶۸۰ قانون مجازات اسلامی هرکس برخلاف مقررات و بدون مجوز قانونی اقدام به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت شده کند، به حبس از دو تا ده سال محکوم خواهد شد. همچنین فصل بیست وششم بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی تحت عنوان «احراق و تخریب و اتلاف اموال و حیوانات»به تعیین مجازات حیوان آزاری پرداخته است و لذا بازنگری واصلاح قوانین موجود دراین عرصه امری اجتناب ناپذیر می نماید.

کلیدواژه ها:

سیاست های کیفری ، محیط زیست ، جرائم زیست محیطی ، حقوق حیوانات ، فقه اسلامی