آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان ۷ تا ۱۱ ساله ایرانی

هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوین اهداف آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان ایرانی ۷-۱۱ ساله بر اساس استانداردهای سواد اطلاعاتی ارائه شده از سوی انجمن کتابخانه­ های مدارس آمریکا (AASL) است. روش: برای تهیه اهداف آموزشی اولیه سواد اطلاعاتی بر اساس استاندارد AASL از روش مرور متون استفاده شد. همچنین، برای تدوین اهداف مناسب برای آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه محقق‎ساخته استفاده گردید که روایی آن توسط سه تن از متخصصان تایید، و به‎وسیله این ابزار، از ۲۲ تن از کارکنان یک دبستان نظرخواهی شد. از مصاحبه‎ با گروه متمرکز برای مشخص نمودن سن مناسب آموزش در هر هدف و ترتیب اهداف و سنین متناسب با آن استفاده شد. یافته ها: یافته‎ها نشان داد که اهداف آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان ایرانی ۷-۱۱ ساله در سه دسته کلی قرار می‎گیرد: دسترسی موثر و کارآمد به اطلاعات (شناخت منابع اطلاعاتی، توانایی طرح سوال، ترسیم شبکه مفهومی و غیره)، ارزیابی اطلاعات (فهم متن، تشخیص ربط با نیاز اطلاعاتی، تشخیص منابع اطلاعاتی مناسب)، استفاده از اطلاعات (توانایی سخنرانی در مقابل گروه، یادداشت‎برداری، تهیه اسلاید، تهیه متن علمی با درج منابع). اهداف آموزشی استخراج‎شده نشان می­ دهد که اولویت اصلی در مقطع ۷-۱۱ سال، روی آموزش دسترسی به منابع اطلاعاتی است. ارزیابی و استفاده از اطلاعات در این سن کمتر امکان آموزش دارد و تاکید در این سنین بر درک و ربط متن با نیاز اطلاعاتی و گزینش اطلاعات متناسب با آن است. با این حال روش‎های به‎خاطرسپاری، تصمیم گیری و تعاملات بین فردی نیز قابل آموزش است. علاوه بر آن، مهارت های نوشتاری و گفتاری (ایجاد نوشته ­های علمی و ایراد سخنرانی مبتنی بر آن)، ساخت روزنامه‎دیواری و کاردستی را نیز می‎توان آموزش داد. اصالت/ارزش: ارزش این پژوهش در ارائه اهداف آموزشی جزء‎نگر و عملیاتی برای آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان ۷-۱۱ ساله، به همراه نمونه طرح درس و تمرین است.    

کلیدواژه ها:

Keywords: Information literacy ، Instruction ، pupils ، ۷-۱۱-year-old children ، Primary school ، Instructional objectives ، کلیدواژه‎ها: سواد اطلاعاتی ، دانش­آموزان ۷-۱۱ سال ، آموزش به کودکان ، کودکان دبستانی.