هزینه های نظامی جمهوری اسلامی ایران

قرارگرفتن کشور ایران در منطقه حساس و استراتژیک خاورمیانه، باعث قرارگرفتن در معرض تهدیدات امنیتی بعضی از کشورهای خارجی است. ازطرفی هم شائبه سهم بالای مخارج نظامی از تولید ناخالص داخلی جمهوری اسلامی ایران و ادعای تاثیر منفی هزینه های انجام شده در بخش نظامی بر وضعیت اقتصاد کشور، ضرورت ایجاد کرد تا موضوع مقایسه میزان اختصاص بودجه بخش نظامی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای محیط امنیتی پیرامونی و تاثیر مخارج نظامی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، ازجمله رشد اقتصادی اهمیت خاصی داشته باشد. اطلاعات موردنیاز به روش کتابخانه ای، از منابع بانک جهانی و سیپری جمع آوری شده است. بررسی و تجزیه و تحلیل پنج شاخص وضعیت هزینه های نظامی ارائه شده نشان می دهد که هزینه های نظامی جمهوری اسلامی ایران طی حدود سه دهه اخیر، به رغم تهدیدهای فراوان منطقه ای و جهانی، در مقایسه با عمده کشورهای محیط راهبردی امنیتی اش که مشکلات امنیتی مشابه هم نداشته اند، کمتر بوده است. در ادامه تاثیر هزینه های نظامی روی رشد اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در فاصله سال های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹ به روش تحلیل روش خودتوضیح با وقفه­های گسترده (ARDL) مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه حاصل از تخمین بلندمدت مدل برآوردشده توضیح داد که علاوه بر مثبت بودن این تاثیر در سال های موردمطالعه، افزایش یک درصدی شاخص هزینه نظامی، افزایش قابل توجه ۷۹/۰ درصدی رشد اقتصادی جمهوری اسلامی را به دنبال داشته است. به عبارت دیگر، رشد هزینه های نظامی جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور پرچم دار مقاومت، تاثیر منفی روی رشد اقتصادی اش نداشته است؛ درعین حالی که هزینه نظامی جمهوری اسلامی ایران نسبت به اکثر کشورهای محیط امنیتی پیرامونی خود کمترین بوده است.

کلیدواژه ها:

هزینه های نظامی ، کشورهای محیط امنیتی پیرامونی ، رشد اقتصادی ، خودتوضیح با وقفه های گسترده