زیبایی شناسی ضرب المثل های فارسی

ابعاد زیبایی شناسی امثال فارسی بسیار گسترده است و همین جنبه های بلاغی و ادبی آن باعث شده است تا محققان، امثال را یکی از گونه­های ادبی به شمار آورند.در این مقاله، به سه بعد زیبایی شناسانه پرداخته می­شود: ۱.وزن وآهنگ ضرب­المثل­های فارسی؛ ۲.ابعاد بلاغی در حوزه­ی معانی، بیان و بدیع؛ ۳. زبان وبیان طنزآمیز مثل­ها. در حوزه­ی وزن وآهنگ ضرب­المثل­ها، برای مستندکردن مقاله از میان پنج منبع مهم، هزار مثل را برگزیده ایم تا کیفیت و کمیت وزن و آهنگ را با توجه به این نمونه­گیری نشان دهیم.آن­گاه پس از این بررسی آماری به تحلیل هر سه بخش و ارائه ی نمونه­ها و توصیف آن­ها می پردازیم. با توجه به آن­که امثال فارسی از هر جهت به وزن اشعار عامیانه نزدیک است، با بررسی نظرات شش تن از عروضیان و صاحب نظران شعرعامیانه و تقطیع هجایی بیست مثل، به توصیف آن­ها می­پردازیم تا چگونگی وزن غیرعروضی (هجایی، عددی، عروضی کشش­دار و،. .) را در آن­ها نشان دهیم.  در بخش سوم، عناصر صوتی و تناسب­ها و تقارن­های بدیعی را در آهنگین کردن امثال فارسی نشان می­دهیم و در پایان به عنصر مهم طنز و شگردهای آن اشاره می­کنیم.

کلیدواژه ها:

. ضرب المثل ، . وزن و آهنگ . زیبایی شناسی . آرایه های ادبی ، طنز