بازتاب فرهنگ و اندیشه های ایرانی در دیوان بینش کشیری

ادبیات فارسی یکی از دوران های مهم تحول و شکوفایی خود را در شبه قاره و سرزمین هند سپری کرده است. میرجعفربیگ بینش کشمیری (وفات حدود ۱۱۰۰ه.ق.) یکی از نام آوران ناشناخته دوره تیموریان هند است که دیوان وی تا به امروز تصحیح نشده است. اگرچه بینش متولد کشمیر بوده و سرزمین ایران را هیچ گاه به چشم ندیده است؛ اما برای درک صحیح، فهم و شناخت وی و آثارش باید محتوای فکری و اندیشگانی شعرش را واکاوی کرد؛ به همین دلیل به بررسی برخی زوایای پنهان در شعر بینش، به لحاظ اندیشه های نهفته ایرانی پرداخته می شود؛ تا از این طریق موجبات شناخت بهتر شاعر و همچنین شناخت بیشتر فرهنگ و تاریخ ایرانی در دوره تیموری فراهم آید. آنچه تبیین شد، نشان از اشراف بینش، بر زبان و فرهنگ ایران زمین دارد. ذکر برخی شهرها و اماکن جغرافیایی سرزمین ایران و رسومی چون جشن های نوروزی و باورهای فرهنگ ایرانی و زبان و اصطلاحات رایج عامیانه در اشعار بینش، همه نشانگر شناخت عمیق شاعر از ایران است که موجب به تصویر درآوردن غیرمستقیم گوشه هایی از تاریخ اجتماعی و فکری زمانه تیموریان هند شده است. پرسش اصلی این است شاعری که تمام عمر خود را در منطقه کشمیر و هند سپری کرده، چرا و چگونه اندیشه های او تماما ایرانی است؟روش پژوهش این مقاله به صورت توصیفی- تحلیلی با استناد به ابزار کتابخانه ای و همچنین براساس شیوه یادداشت برداری از منابع و آثار بینش کشمیری است.

کلیدواژه ها:

بینش کشمیری ، فرهنگ ، اندیشه های ایرانی ، دیوان بینش ، شبه قاره