پژوهشی درباره اصالهالحظر و اباحه با اصالهالاحتیاط و برائت

اصولیان در اینکه اصل اولی در مقام استنباط احکام چیست، بر یک مساق نیستند. افزون بر این مساله، مقایسه­ میان این دو اصل با اصول عملی احتیاط و برائت که در برخی موارد، خاستگاه­های مشترک دارند، در عین حال که در مواردی نیز دارای وجوه افتراقی هستند. پرسش اصلی در اینجا این است که بین اصل اباحه و حظر با برائت و احتیاط چه نسبتی وجود دارد؟ ضرورت انجام این تحقیق، دستیابی به رابطه بین آنهاست تا بتوان افقهای تازهای در علم اصول گشود. در مقام مقایسه این دو اصل با اصول احتیاط و برائت سه نظر وجود دارد: نظر اول ناظر به این است که از لحاظ موضوع با هم اختلاف دارند؛ دیدگاه دوم این اختلاف را به لحاظ محمول می­داند و دیدگاه سوم اختلاف را در اثر و ملاک ماخوذ میان آنها می­داند. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی، نخست مفاهیم اباحه، حظر، برائت و احتیاط را بررسی می کند؛ سپس اصالهالحظر و اباحه با اصالهالبراه و احتیاط و وجوه تغایر و تلازم بین آنها و همچنین ادله قائلان به هر وجه را می سنجد.

کلیدواژه ها:

حظر ، اباحه ، احتیاط ، برائت