داستان های اپیزودیک در روایت های حماسی ایرانی و پیوند آن با قصه های پریان (بررسی موردی: شاهنامه و بهمن نامه)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 220

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JBASH-13-4_007

تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1401

چکیده مقاله:

داستان های اپیزودیک در روایت های حماسی ایرانی و پیوند آن با قصه های پریان (بررسی موردی: شاهنامه و بهمن نامه)   فردین حسین پناهی *   چکیده وحدت و انسجام روایی و داستانی از ویژگی هایی است که از دیرباز به عنوان یکی از مولفه های مهم در نگاه به روایت های حماسی مطرح بوده است. حماسه های ایرانی به ویژه با توجه به متاخربودن زمان نگارش آن ها در مقایسه با حماسه های هندی و یونانی، گاه ساختاری اپیزودیک دارند و درخلال سلسله داستان ها، اپیزودهایی بدون ارتباط منسجم با داستان های پیش و پس خود آمده است، چنان که در ساختار کلان اثر حماسی نمی گنجند و به لحاظ ساختاری، روایت هایی فرعی هستند که به زنجیره ی خطی روایت حماسی افزوده شده اند. با توجه به بسامد این ویژگی در روایت های حماسی ایرانی، شناخت الگوهای روایی و اسطوره ای حاکم بر داستان های اپیزودیک از ضروریات پژوهش در این حوزه است. براین اساس با بررسی دو اثر شاهنامه و بهمن نامه یازده داستان اپیزودیک استخراج شده است؛ سپس با استخراج کمینه های روایی این داستان ها، تببین ساختار روایی آن ها، تحلیل ژرف ساخت اسطوره ای و بررسی چگونگی پیوند یافتن آن ها با ساختار کلان اثر در جریان تکوین روایت حماسی، در پی تبیین الگوهای روایی و اسطوره ای حاکم بر داستان های اپیزودیک در روایت های حماسی هستیم. نتایج تحقیق بیانگر تفاوت های قابل توجه خاستگاه ها و ساختارهای روایی و اسطوره ای این اپیزودها با ساختار کلان روایت های حماسی و ارتباط آن ها با قصه های پریان است. واژه های کلیدی: حماسه، وحدت، داستان های اپیزودیک، اسطوره، قصه های پریان.     * استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان  fardin.hp@uok.ac.ir تاریخ دریافت مقاله: ۶/۱۱/۹۹                تاریخ پذیرش مقاله: ۲۶/۲/۱۴۰۰

کلیدواژه ها:

نویسندگان

فردین حسین پناهی

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کردستان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آیدنلو، سجاد. (۱۳۸۴). «فرضیه ای درباره ی مادر سیاوش». نامه ...
  • ارجانی، فرامرز بن خداداد. (۱۳۴۷). سمک عیار. تصحیح پرویز ناتل ...
  • ارسطو. (۱۳۵۳). فن شعر. ترجمه ی عبدالحسین زرین کوب، تهران: ...
  • الیاده، میرچا. (۱۳۶۸). آیین ها و نمادهای آشناسازی؛ رازهای زادن ...
  • برفر، محمد. (۱۳۸۹). آینه ی جادویی خیال: پژوهشی در قصه ...
  • حمیدیان، سعید. (۱۳۸۷). درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی. تهران: ...
  • خالقی مطلق، جلال. (۱۳۷۲). گل رنج های کهن (برگزیده ی ...
  • (۱۳۹۰). «شاهنامه ی فردوسی؛ فردوسی و شاهنامه سرایی». به ...
  • خواجوی کرمانی، ابوالعطا کمال الدین محمود. (۱۳۷۰). همای و همایون. ...
  • دوستخواه، جلیل. (۱۳۸۴). شناخت نامه ی فردوسی و شاهنامه. تهران: ...
  • ستاری، رضا و خسروی، سوگل. (۱۳۹۶). «بررسی مشابهت های پری ...
  • سرکاراتی، بهمن. (۱۳۷۸). سایه های شکار شده: گزیده مقالات فارسی. ...
  • شریفیان، مهدی و اتونی، بهزاد. (۱۳۹۲). «پدیدارشناسی زن جادو(با تکیه ...
  • صفا، ذبیح الله. (۱۳۶۳). حماسه سرایی در ایران: از قدیمی ...
  • علیمرادی، معصومه و اشرف زاده، رضا. (۱۳۹۸). ««معشوق پهلوان»: بازشناخت ...
  • فرانتس، ماری-لوئیز فن. (۱۳۹۶). تعبیر قصه های پریان و آنیما ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۸۵). شاهنامه. تصحیح ژول مل، تهران: الهام. ...
  • (۱۳۸۶). شاهنامه. تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دایره ...
  • (۱۳۸۸). شاهنامه. براساس چاپ مسکو، به کوشش سعید حمیدیان، تهران: ...
  • کریستن سن، آرتور. (۱۳۵۵). آفرینش زیانکار در روایات ایرانی. ترجمه ...
  • لوفلر-دلاشو، مارگریت. (۱۳۸۶). زبان رمزی قصه های پریوار. ترجمه ی ...
  • مالمیر، تیمور. (۱۳۸۷). «ساختار فنی شاهنامه». کاوش نامه، شماره ی۱۶، ...
  • (۱۳۸۸). «دیباچه در شاهنامه و رسالت فردوسی». مطالعات ایرانی، شماره ...
  • مالمیر، تیمور و حسین پناهی، فردین. (۱۳۹۱). «اسطوره ی اژدهاکشی ...
  • (۱۳۹۵). «اهمیت «خوانش» در تکوین روایت های حماسی». جستارهای نوین ...
  • مزداپور، کتایون. (۱۳۷۱). «افسانه ی پری در هزار و یک ...
  • مظهر، سلیمان. (۱۴۲۰ق). اساطیر من الشرق. قاهره: دارالشروق ...
  • میهن دوست، محسن. (۱۳۸۱). اوسنه های پهلوانی-تغزلی. تهران: مرکز ...
  • نظامی، الیاس بن یوسف. (۱۳۸۲). هفت پیکر. کلیات خمسه نظامی. ...
  • نولدکه، تئودور. (۱۳۸۴). حماسه ملی ایران. ترجمه ی بزرگ علوی، ...
  • وراوینی، سعدالدین. (۱۳۵۵). مرزبان نامه. تصحیح محمد روشن، تهران: بنیاد ...
  • وندیداد. (۱۳۷۶). ترجمه ی هاشم رضی، تهران: فکر روز ...
  • وینریچ، هارالد. (۱۳۷۴). «ساختارهای نقلی اسطوره». اسطوره و رمز: مجموعه ...
  • هانزن، کورت هاینریش. (۱۳۷۴). شاهنامه ی فردوسی ساختار و قالب. ...
  • یشت ها. (۱۳۷۷). ترجمه و تفسیر ابراهیم پورداود، تهران: اساطیر ...
  • یونگ، کارل گوستاو. (۱۳۸۷). انسان و سمبل هایش. با همکاری ...
  • نمایش کامل مراجع