ویژگی های خاک موثر بر فرسایش شیاری در درعرصه های مارنی غرب زنجان

فرسایش شیاری یکی از اشکال مهم فرسایش آبی در اراضی شیبدار می باشد. ویژگی های مختلف خاک با تاثیر بر مقاومت آن در برابر ضربه قطرات باران و نیروی برشی رواناب، بر گسترش فرسایش شیاری اثر می گذارند. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر ویژگی های خاک بر فرسایش شیاری انجام گرفت. برای این منظور 10 قطعه زمین تحت فرسایش شیاری در حوزه آبخیز زنجانرود واقع در غرب استان زنجان در سال 1388 انتخاب شد. در هر زمین، تعداد سه شیار انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. در هر شیار، طول، عرض، عمق و شیب اندازه گیری شد. برای تعیین ویژگی های خاک از سه نقطه در طول هر شیار مقداری خاک برداشته شد. نتایج نشان داد که بین عرض شیار و ویژگی های خاک همبستگی معنی دار مشاهده نشد. بین عمق شیار با درصد سنگریزه و نسبت جذب سدیم همبستگی مثبت معنی دار به ترتیب به صورت 05/0p<، 46/0r = و 05/0< p، 42/0= r و با هدایت هیدرولیکی اشباع خاک همبستگی منفی معنی دار (05/0p<، 39/0r =) وجود داشت. شاخص نسبت عرض به عمق تنها با هدایت هیدرولیکی اشباع خاک همبستگی معنی دار منفی (05/0p<، 42/0r =) نشان داد. از آنجا که طول شیار وابسته به طول شیب می باشد همبستگی معنی دار با ویژگی های خاک نداشت.

کلیدواژه ها:

گسترش شیار ، عرض به عمق شیار ، ویژگی های خاک