بررسی روابط بینامتنی در «مجنون لیلی» احمد شوقی و «لیلی و مجنون» ابوالفرج اصفهانی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 239

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLLR-20-38_003

تاریخ نمایه سازی: 2 خرداد 1401

چکیده مقاله:

اصل داستان لیلی و مجنون از آن عرب هاست و افرادی که در این موضوع نگاشتند، اعتمادشان بر روایت اصفهانی است، از جمله ، نمایشنامه «مجنون لیلی» احمد شوقی است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات تطبیقی و در زمره روش های مقایسه ای بینامتنیت بوده و بر آن است تا ضمن بررسی روابط بینامتنی در «مجنون لیلی» و «لیلی و مجنون»، به شیوه ای تحلیلی- توصیفی، میزان تاثیرگذاری اغانی بر شعر شوقی را نمایان سازد و به این پرسش پاسخ دهد که وجوه بینامتنی، افتراق و میزان تاثیر و نوآوری های شوقی نسبت به اصل داستان چقدر است؟ در پاسخ باید گفت که از بررسی رابطه بینا متنیت دو اثر، همسانی هایی به دست آمد؛ از جمله: تناظر شخصیت ها، شکل گیری ریشه های عشق، درون مایه مشترک و ساختار مشابه که بیشتر به شکل بینامتنیت غیرصریح و ضمنی و احالی است. نتایج نشانگر آن است که دو شاعر، شباهت ها و تفاوت هایی در مضمون و اسلوب داشته اند و شوقی از اغانی تاثیرپذیرفته و مواردی را بر آن افزوده یا از آن حذف کرده است. نوآوری ها و وفاداری شوقی به داستان بسیار است، اما شوقی گاهی آن را با خرافه، گاهی با عشق و گاهی با هر دو آمیخته و از لحاظ شکل، ظاهری غنایی بدان بخشیده است.

نویسندگان

هدایت الله تقی زاده

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فرهنگیان شهر ری

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آربری، آرتور. جان، ادبیات کلاسیک فارسی. ترجمه اسدالله آزاد، مشهد: ...
  • آلن، گراهام، بینامتنیت، به کوشش پیام یزدان خواه، تهران: مرکز ...
  • احمدنژاد، کامل، لیلی و مجنون با مقدمه کراچکوفسکی، چاپ سوم، ...
  • استادزاده زهرا، بررسی نمایشنامه لیلی و مجنون اثر پری صابری، ...
  • الاصبهانی ابوالفرج، الاغانی، الجزءالاول، بیروت: دارالکتب العلمیه،۱۹۹۰ ...
  • ، الاغانی، الجزءالثانی، قاهره: دارالکتب،۱۹۲۸ ...
  • الاصمعی، محمد عبدالجواد، ابوالفرج الاصفهانی و کتابه، الطبعه الثانیه، قاهر: ...
  • پیرمرادیان، حمیدرضا؛ آبدانان، مهدیزاده؛ کریمی­فرد، غلامرضا؛ نصرالله امامی، محمود، واکاوی ...
  • جاحظ، عمرو بن بحر، البیان و التبیین، لبنان: دارالهلال،۱۳۸۱ ...
  • الدسوقی، عمر، المسرحیه نشاتها و تاریخها و اصولها، الطبعه الخامسه، ...
  • دودانگه، محرمعلی، لیلی و مجنون میراثدار نمایش و نمایشنامه نویسی ...
  • راعلی، علی، مسرحیات و مسرحیون، قاهره: مکتبه الانجلو،۱۹۷۰ ...
  • رضایی اردانی، فضل الله، بررسی و مقایسه تحلیلی لیلی و ...
  • رضایی مقدم، مریم ، تطبیق بین مجنون لیلی احمد شوقی ...
  • زرکلی، خیرالدین علی عبدالسلام، الاعلام قاموس تراجم لاشهرالرجال والنساء، المجلدالرابع، ...
  • سجادی، ضیاءالدین، لیلی و مجنون در قرن ششم هجری و ...
  • شوقی، احمد، نمایشنامه مجنون لیلی، قاهره: فن الطباعه،۱۹۳۲ ...
  • ، مجنون لیلی، بیروت: دارالکتاب العربی، بیتا ...
  • شوکت، محمود حامد، المسرحیه فی شعر شوقی، بیروت: دارالعلم للملایین،۱۹۴۷ ...
  • صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات در ایران. تهران: ابن سینا،۱۳۴۷ ...
  • ضیف، شوقی، شوقی شاعر العصر الحدیث، القاهره: دارالمعارف،۱۹۶۳ ...
  • عباس بهمدی، لیلا، تطبیق لیلای مجنون اصفهانی و لیلی و ...
  • العثماوی، محمدزکی، المسرح اصوله و اتجاهاته المعاصر مع دراسات تحلیلیه ...
  • عرب زاده حسینی، مرجان سادات؛ صالحی­نیا، مریم؛ مهدوی، محمدجواد، بررسی ...
  • ، بررسی تطبیقی ساختار ترامتنی نمایشنامه های لیلی و مجنون ...
  • عزام، محمد، النص الغائب، تجلیات التناص فی الشعر العربی، دمشق: ...
  • غنیمی هلال، محمد، الحیاه العاطفیه بین العذریه و الصوفیه، مصر: ...
  • ، ادبیات تطبیقی، ترجمه مرتضی آیت الله زاده شیراز، تهران: ...
  • ، الادب المقارن، الطبعه الخامسه، بیروت: دارالعوده،۱۹۹۰ ...
  • قیس بن ملوح، دیوان، لبنان: دارصادر، ۱۴۱۰ ...
  • کراچکوفسکی، را.ا.، لیلی و مجنون پژوهشی در ریشه های تاریخی ...
  • کردعلی، محمد، المعاصرون، الطبعه الثانیه، بیروت: دارصادر،۱۹۹۳ ...
  • کلارستاقی، احمدعلی، نمایشنامه در ادبیات معاصر عربی و تحلیل نمایشنامه ...
  • مبارز، ع، آ. قلی­زاد، سلطانف،م، زندگی و اندیشه نظامی، ترجمه: ...
  • محمد، ولات، دلالات النص الآخر فی عالم جبرا ابراهیم جبرا ...
  • مشایخ فریدنی، محمدحسین، ترجمه گزیده اغانی، تهران: انتشارات علمی و ...
  • مسبوق، مهدی، «روابط بینامتنی قرآن با خطبه های نهج­البلاغه»، دانشگاه­الزهرا، ...
  • ملاابراهیمی، عزت؛ سالمی، محمد (۱۳۹۴) «بررسی روابط بینامتنی قرآن در ...
  • مندور، محمد، مسرحیات شوقی، مصر: دارالنهضه،۱۹۷۰ ...
  • نامور مطلق، بهمن، درآمدی بر بینامتنیت، تهران: نشر سخن، ۱۳۹۱ ...
  • هداره، محمدمصطفی، بحوث فی الادب العربی الحدیث، بیروت: دارالنهضه،۱۹۹۴ ...
  • هیکل، احمد، الادب القصصی و المسرحی فی مصر، الطبعه الثانیه، ...
  • نمایش کامل مراجع