مدل مدیریت ریسک مبتنی بر FMEA فازی در پروژه های ساخت

در عصر حاضر ریسک در تمام جنبه های زندگی وجود داشته و پروژه های عمرانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. وجود ریسک ها و عدم قطعیت ها در مراحل مختلف کار، عامل اصلی به موفقیت نرسیدن پروژه در دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده ی آن است. مدیریت ریسک پروژه علم شناسایی، تحلیل و پاسخ دهی به ریسک در طول عمر یک پروژه بوده که به منظور کاهش و یا حذف احتمال یا اثرات وقوع پیامدهای منفی بر اهداف زمان، هزینه و کیفیت پروژه به کار گرفته می شود. تکنیک FMEA یکی از روش های تعیین ارزش ریسک می باشد که نه تنها خطاها و نواقصی که در سیستم و فرایند به صورت نهفته و آشکار وجود دارند را شناسایی می کند، بلکه با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه صحیح در صدد کاهش یا حذف آن ها نیز بر می آید. برای تجزیه و تحلیل ریسک های موجود در پروژه های عمرانی با عدم قطعیت هایی از نوع ابهام رو به رو هستیم و تئوری فازی ابزارهای ریاضی لازم را برای مقابله با داده های نامشخص و مبهم فراهم می کند. بر این اساس در این پژوهش مدلی مشتمل بر هفت گام اساسی بر مبنای تلفیق تکنیک FMEA و منطق فازی پیشنهاد گردید. ریسک های موجود در پروژه های عمرانی به کمک مطالعات و تحقیقات پیشین شناخته شد و پارامترهای موثر بر ریسک ها توسط خبرگان مقدار دهی گردید. با محاسبه عدد اولویت ریسک، رتبه بندی ریسک ها انجام گردید. علاوه بر این روشی برای محاسبه و نگاشت سطح ریسک ها، معرفی شد که نه تنها ریسک های بحرانی بلکه تمام اجزای پرخطر ساختار شکست ریسک پروژه را نیز شناسایی می کند. همچنین در راستای کاهش و یا حذف پیامدهای منفی ریسک های با اولویت بالا، اقدامات اصلاحی در تحقیق بررسی گردید.

کلیدواژه ها:

مدیریت ریسک ، FMEA ، منطق فازی ، عدد اولویت ریسک ، ساختار شکست ریسک ، اقدامات اصلاحی