بررسی و نقد اعتبار قاعده ی لطف

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 94

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPT-27-105_006

تاریخ نمایه سازی: 28 اردیبهشت 1401

چکیده مقاله:

بیشتر متکلمین شیعه و معتزله اعتبار قاعده لطف را پذیرفته اند. در این مقاله، ابتدا مفهوم قاعده لطف تبیین می گردد. با توضیحات این مقاله روشن می شود اموری که امکان اطاعت خداوند را فراهم می کنند با اصل «تمکین» اثبات می شوند و بعد از وجود این امور، قاعده لطف به عنوان اصلی زائد بر اصل تمکین مطرح می شود. در مرحله بعد، اعتبار قاعده لطف مورد بررسی قرار می گیرد. به نظر می رسد این نظریه با چالش های جدی مواجه باشد. اولین نقدی که می توان بر این نظریه مطرح کرد این است که عقل انسان ضروری می داند که خداوند اموری را که بدون آن ها اطاعت ممکن نیست، ایجاد کند؛ اما عقل هرگز حکم نمی کند که خداوند باید هر چیزی را که موجب نزدیک شدن به اطاعت می شود، به وجود آورد؛ بلکه گاهی حکمت خداوند اقتضا می کند تا به جهت آزمایش بندگان، مصادیق لطف را ایجاد نکند. دومین انتقادی که نسبت به این قاعده می توان مطرح کرد این است که مواردی را می توان یافت که طبق قاعده لطف باید در جهان تحقق می یافت، ولی هرگز وجود نیافته است. برای حل مشکل دوم ممکن است کسی مدعی شود که قاعده لطف شامل الطاف شخصی نمی شود، ولی این راه حل هم با مشکلات خاص خود مواجه است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سید جابر موسوی راد

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب (ج۹). بیروت: ...
  • تفتازانی، سعدالدین. (۱۴۰۹ق). شرح المقاصد (ج۴). قم: شریف رضی. ۳. جوادی ...
  • حلبی، ابوالصلاح. (۱۴۰۴ق). تقریب المعارف. قم: الهادی ...
  • حلی، حسن بن یوسف بن مطهر. (۱۳۸۲). کشف المراد (تعلیقات ...
  • حمصی رازی، سدیدالدین. (۱۴۱۲ق). المنقذ من التقلید (ج۱). قم: موسسه ...
  • ربانی گلپایگانی، علی. (۱۳۹۶). عقاید استدلالی (ج۱). قم: نشر ...
  • شیخ مفید. ( ۱۴۱۳ الف). اوائل المقالات. قم: الموتمر العالمی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۸۲). انوار الاصول (تهیه و تنظیم: احمد ...
  • نمایش کامل مراجع