بررسی اثر مصرف کود بیولوژیک، سولفات روی و کود نیتروژن بر عملکرد کمی وکیفی گندم

به منظور بررسی اثر مصرف کود بیولوژیک تثبیت کننده نیتروژن، سولفات روی و تقسیط کود نیتروژنه بر عملکرد، اجزاء عملکرد و پروتئین گندم رقم پیشتاز در اقلیم معتدله کرمان، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر در سال ۱۳۸۵ به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام شد. تیمارها شامل ترکیبی از ۳ فاکتور: تقسیط کود نیتروژنه از منبع اوره در سه سطح (n۱: یک دوم در مرحله پیش از کاشت و یک دوم در مرحله پنجه دهی،n۲ : یک سوم در مرحله ساقه رفتن، دو سوم درمرحله خوشه دهی، n۳ :یک سوم در مرحله ساقه دهی، یک سوم درمرحله خوشه دهی و یک سوم در مرحله شیری دانه)، کودسولفات روی در دو سطح (z۱: ۵۰ کیلوگرم در هکتار و z۰: صفر کیلوگرم در هکتار) و کود بیولوژیک نیتروژنوباکتر در دو سطح ( :a۱۲ کیلوگرم در هکتار a۰: صفر کیلوگرم در هکتار) بودند. صفات مورد اندازه گیری عبارت بودند از عملکرد دانه، تعداد خوشه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و پروتئین دانه. بر اساس نتایج بدست آمده حداکثر عملکرد با کاربرد کود بیولوژیک ازتوباکتر، مصرف روی (Zn) و سطح دوم تقسیط کود نیتروژنه یعنی تیمار (n۲z­۱a۱) به میزان ۷۶۶۷ کیلوگرم در هکتار به دست آمد که در مقایسه با تیمار (n۲z­۰a۰) ۳۴/۳۸% افزایش نشان داد. بیشترین اجزاء عملکرد به میزان ۰۷/۴۴، ۴۶۷ ،۶۱/۴۴ (گرم) به ترتیب مربوط به تعداد دانه در خوشه، تعداد خوشه در مترمربع و وزن هزاردانه نیز با مصرف کود ازتوباکتر، مصرف روی (Zn) و سطح دوم فاکتور تقسیط کود نیتروژنه (n۲z­۱a۱) به دست آمد که در مقایسه با تیمار (n۲z­۰a۰) به ترتیب ۶/۲۳%،۵۷/۸% و ۸۳/۱۱% افزایش یافت. اثر فاکتورهای مورد بررسی بر میزان پروتئین دانه معنی دار شد. بیشترین میزان پروتئین دانه از سطح سوم تیمار تقسیط کود نیتروژنه با مصرف کود بیولوژیک (n۳a۱) به میزان ۱۵% و کمترین آن از سطح اول تیمار تقسیط کود نیتروژنه که در آن روی و کودبیولوژیک مصرف نشد ( n۱z۰ و n۱a۰) به ترتیب به میزان ۵/۹% و ۹% به دست آمد.

کلیدواژه ها:

گندم ، عملکرد و اجزا عملکرد ، پروتئین دانه ، نیتروژن ، روی و ازتوباکتر