کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی در زمینه برنامه ریزی برای پیشگیری از ایدز در دانشجویان

تحقیق حاضر، در جهت برنامه ریزی آموزشی پیشگیری از ایدز، با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی، به صورت توصیفی مقطعی در سال تحصیلی ۸۴-۸۳ بر روی ۶۶۴ دانشجوی جدید الورود دانشگاه تهران انجام گرفت. ابزار مورد مطالعه، پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود که شامل اطلاعات جمعیتی، سوالات آگاهی، سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی (حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع و موانع درک شده( و نگرش به طرد بیماران و سوالات رفتارهای پرخطر و قصد انجام آزمایش HIV بود. شیوه نمونه گیری به صورت طبقه ای و منظم (سیستماتیک) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار Access ۲۰۰۲،SPSS ۱۴ ، آزمون های کای مربع (Chi-square)، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون آنوا (Anova) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مطابق نتایج این مطالعه، میانگین سنی دانشجویان ۸/۱ ± ۷۴/۱۸ و ۵/۵۷ درصد از آنها دختر بودند. بر اساس رفتارهای خود گزارش دهی، ۱/۴ درصد از آنها سابقه مصرف سیگار داشتند و ۹/۲ درصد مواد مخدر یا مشروبات الکلی مصرف کرده بودند، ۵/۱ درصد سابقه ابتلا به بیماری های آمیزشی و ۱/۵۸ درصد مایل به انجام آزمایش HIV بودند. مهم ترین منبع کسب آگاهی دانشجویان درباره ایدز، تلویزیون، روزنامه ها و مجلات بودند و ۴۶/۲۶ درصد نیز سطح آگاهی خود را در مورد بیماری ایدز ناکافی اعلام کرده بودند. ۱/۷۱ درصد از دانشجویان مورد بررسی نیز شانس خود را برای ابتلا به ایدز، کم گزارش نموده بودند. اکثر داتشجویان از سطح آگاهی بالایی برخوردار بودند. بین میزان آگاهی و شدت و حساسیت درک شده ایدز و منافع درک شده نسبت به انجام آزمایش HIV ارتباط آماری معنی داری وجود داشت. بین حساسیت و شدت درک شده نیز رابطه آماری معنی داری به چشم می خورد. در این مطالعه، سازه منافع درک شده آزمایش HIV الگوی اعتقاد بهداشتی تنها پیش بینی کننده قصد انجام آزمایش HIV بود. عدم دسترسی به مراکز بهداشتی درمانی انجام دهنده آزمایش و ترس از نتیجه آن به عنوان بیشترین مانع انجام آزمایش از طرف دانشجویان ذکر گردید. دانشجویان به ایدز حساس بودند و آن را بیماری وخیمی می دانستند، اما باید در مورد چگونگی اعلام نتیجه آزمایش و میزان خدمات و نشانی های مراکز مشاوره، اطلاع رسانی بیشتری صورت گیرد. این پژوهش، انجام مطالعه مداخله ای را با استفاده از نظریه ها و الگو های تغییر رفتار در سطح فردی و سازمانی پیشنهاد می کند.

کلیدواژه ها:

Health belief model ، Health education planning ، HIV/AIDS ، University students ، الگوی اعتقاد بهداشتی ، برنامه ریزی آموزش بهداشت ، ایدز ، دانشجویان