آثار فرهنگی اجتماعی مقبره حضرت حمزه (ع)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 175

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MTE-9-20_001

تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1401

چکیده مقاله:

حضرت حمزه(ع) از چهره های برجسته تاریخ اسلام است که نقش پررنگی در تثبیت و گسترش اسلام دارد. زیارت سالانه پیامبر اعظمa از ایشان و استمرار این سیره توسط صدیقه طاهرهE و برخی دیگر از سرشناسان صدر اسلام، سبب شد فقهای فریقین به استحباب زیارت حمزه(ع) فتوا دهند. اعتقادات و آداب مسلمانان در زیارت ایشان قابل توجه است. منزلت او نزد اهل مدینه به گونه ای بود که روزهای خاصی در هفته و سال را به زیارت ایشان اختصاص دادند خصوصا زیارت رجبیه او که مشهور و معروف بوده است. وی جایگاه رفیعی در باورهای اعتقادی مسلمانان داشته که تجلی آن در تبرک و توسل است. بنای مسجد بر روی مزار او حداقل به مدت ده قرن، بیتوته در احد، برگزاری مفصل جشن های رجبیه، مولودی خوانی و انتقال جنازه به احد برای دفن در مجاورت ایشان از دیگر آثار اجتماعی مقبره حضرت حمزه(ع) است؛ و در یک کلام اهل مدینه نسبت به حضرت حمزه(ع) آداب و عادتی باریشه های شیعی داشتند که در بقیع گزارش نشده و این ها همه از منزلت رفیع ایشان نزد مسلمانان حکایت دارد.

نویسندگان

عمار ابوطالبی

محقق و پژوهشگر تاریخ اسلام و تاریخ حرمین شریفین

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقشهری، محمد بن احمد بن امین، الروضه الفردوسیه و الحضره ...
  • ‫ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، شرح نهج ...
  • ‫ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، ...
  • ‫ابن ادریس، محمد بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و ...
  • ‫ابن العتیق، ماء العینین، الرحله المعینیه، ۱ ج، ابوظبی - ...
  • ‫ابن بابویه، محمد بن علی، امالی شیخ صدوق، تهران - ...
  • ‫ابن بطوطه، محمد بن عبد الله، تحفه النظار فی غرائب ...
  • ‫ابن بلدجی، عبدالله بن محمود، الاختیار لتعلیل المختار، بیروت - ...
  • ‫ابن جبیر، محمد بن احمد، تذکره بالاخبار عن اتقافات الاسفار، ...
  • ‫ابن حیون، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام و ذکر الحلال ...
  • ‫ابن شاهین، عمر بن احمد، ناسخ الحدیث ومنسوخه، الزرقاء - ...
  • ‫ابن شبه نمیری، عمر بن شبه، تاریخ المدینه المنوره، ۴ ...
  • ‫ابن عساکر الدمشقی، عبد الصمد بن عبد الوهاب، اتحاف الزائر ...
  • ‫ابن فرحون، برهان الدین ابراهیم، ارشاد السالک الی افعال المناسک، ...
  • ‫ابن فرحون، عبد الله بن محمد، تاریخ المدینه المنوره المسمی ...
  • ‫ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ۱ ج، نجف ...
  • ‫ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت - ...
  • ‫ابن ماجه، محمد بن یزید القزوینی، سنن ابن ماجه، بیروت ...
  • ‫ابن مازه، محمود بن احمد، المحیط البرهانی فی الفقه النعمانی ...
  • ‫ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ۱ ج، قم ...
  • ‫ابن نجار، محمد بن محمود، الدره الثمینه فی اخبار المدینه، ...
  • ‫ابن نجار، محمد بن محمود بن الحسن، الدره الثمینه فی ...
  • ‫ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر، المهذب، ۲ ج، قم، جماعه ...
  • ‫ابو الیمن علیمی ، عبد الرحمن بن ...
  • ‫ابوطالبی، عمار، «واکاوی جایگاه فرهنگی و تمدنی بقیع»(رساله دکترا)، دانشگاه ...
  • ‫———، «نقش و کارکرد شیعیان در مکه در دوران عثمانی»(رساله ...
  • ‫———، «بیت الاحزان یا مسجد فاطمه و واکاوی ماهیت تاریخی ...
  • ‫ابوطالبی عمار، و فرمانیان مهدی، «گونه شناسی انتقال جنازه به ...
  • ‫البیهقی، احمد بن الحسین، شعب الایمان، ریاض - عربستان، مکتبه ...
  • ‫الحربی المدنی، عبدالرحیم حسن، خطباء المنبر الحسینی فی المدینه المنوره، ...
  • ‫الحویزی الموسوی، سید علی خان، الرحله المکیه، رحلات الکرام الی ...
  • ‫الشربینی، محمد بن احمد، مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ ...
  • ‫الشرنبلالی، حسن بن عمار، مراقی الفلاح شرح نور الایضاح، بیروت ...
  • ‫المحمدی، سعود بن عبدالمحیی الصا عدییوسف بن ...
  • ‫امین الدوله، میرزا علی اصغر خان، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه ...
  • ‫بادکوبه ای، عبدالرحیم، «سفرنامه مکه»، ویراسته ی عارف رمضان، میقات ...
  • ‫بانو علویه کرمانی، روزنامه سفر حج، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ...
  • ‫بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ...
  • ‫بخارایی، رحمت الله بن ملا عاشور، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه ...
  • ‫برتون، ریچارد ف.، رحله بیرتون الی مصر و الحجاز، قاهره ...
  • ‫بروجردی، محمد علی بن محمد رضی، بزم غریب، ۵۰ سفرنامه ...
  • ‫بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف (۵ جلدی)، ۵ ج، ...
  • ‫بیهقی، احمد بن حسین بن علی، السنن الکبری، بیروت - ...
  • ‫بیرم خامس، محمد مصطفی، صفوه الاعتبار بمستودع الامصار و الاقطار، ...
  • ‫بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب ...
  • ‫تکابی، حاجی سلیم خان، حج نامه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ...
  • ‫حامدی، اسماعیل بن موسی، الرحله الحامدیه الی الدیار الحجازیه، بیروت ...
  • ‫حسینی مدنی، محمد کبریت، الجواهر الثمینه فی محاسن المدینه، بیروت ...
  • ‫حضیکی، احمد بن محمد، الرحله الحجازیه، الرباط، مرکز الدراسات و ...
  • ‫حلی، یحیی بن سعید، الجامع للشرایع، قم، موسسه سید الشهداء ...
  • ‫حوزه نما یندگی ولی فقیه در ...
  • ‫خاکرند، شکرالله، سیدی، سیداحیا، و دهقان، معصومه، «رفتارشناسی صحابه در ...
  • ‫خوارزمی، محمد بن اسحاق، اثاره الترغیب و التشویق الی المساجد ...
  • ‫خیاری، احمد یاسین، تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ...
  • ‫رتر، الدون، مدینتا الجزیره العربیه المقدستان، ترجمه ی عبدالله بن ...
  • ‫زبیر بن بکار، جمهره نسب قریش و اخبارها، ریاض - ...
  • ‫زرکشی، محمد بن عبدالله، اعلام الساجد باحکام المساجد، المجلس الاعلی ...
  • ‫سخاوی، شمس الدین محمد بن عبدالرحمن، التحفه اللطیفه فی تاریخ ...
  • ‫سمهودی، نورالدین علی بن عبدالله، وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، ...
  • ‫سنجاری، علی بن تاج الدین، منائح الکرم فی اخبار مکه ...
  • ‫سید مرتضی بن علی بن علوان، الرحله المکیه، رحلات الکرام ...
  • ‫شرقی الفاسی، ابی عبد الله محمد بن الطیب، الرحله الحجازیه، ...
  • ‫شهید ثانی، زین ‎الدین بن علی، حاشیه الارشاد، ۴ ج، ...
  • ‫شیرازی، نایب الصدر، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ج۵، ...
  • ‫صادق پاشا، نبذه فی استکشاف طریق الارض الحجازیه، الرحلات الحجازیه، ...
  • ‫صادق پاشا، محمد، دلیل الحج للوارد الی مکه و المدینه ...
  • ‫صالح مرشد، احمد امین، طیبه و ذکریات الاحبه، ویراسته ی ...
  • ‫طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد، ۲ ج، تهران، المکتبه ...
  • ‫عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیره النبی الاعظم (ط ...
  • ‫عباسی، احمد بن عبدالحمید، عمده الاخبار فی مدینه المختار، مدینه ...
  • ‫عبدالغنی، عارف احمد، تاریخ امراء المدینه المنوره، ۱ ج، دمشق ...
  • ‫عصمت السلطنه، دختر فرهاد میرزا، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه حج ...
  • ‫علامه حلی، حسن بن یوسف، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب ...
  • ‫علویه کرمانی، روزنامه سفر حج عتبات عالیات و دربار ناصری، ...
  • ‫علی بن موسی، وصف مدینه المنوره، رسائل فی تاریخ المدینه، ...
  • ‫علی حسین بن خیرات علی، منازل قمریه در سوانح سفریه، ...
  • ‫عمرانی السرغینی، عبدالسلام بن محمد، اللولوه الفاشیه فی الرحله الحجازیه، ...
  • ‫عیاشی، عبدالله بن محمد، الرحله العیاشیه، ابوظبی - امارات، دار ...
  • ‫غزالی، ابو حامد محمد بن محمد، احیاء علوم الدین، بیروت ...
  • ‫فراهانی، محمدحسین بن مهدی، سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانی، ۱ ...
  • ‫فرشی، ذراع مدینه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ج۱۰، قم - ...
  • ‫فرهاد میرزا معتمد الدوله، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ...
  • ‫فقعانی، علی بن علی، الدر المنضود فی معرفه صیغ النیات ...
  • ‫فیروزآبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب، المغانم المطابه فی معالم طابه، ...
  • ‫قائدان، اصغر، «سازماندهی جنگی در غزوات عصر پیامبر (ص)»، مطالعات ...
  • ‫قندهاری، ابوالقاسم بن احمد، «مقتطفات من رحله الحج لابی القاسم ...
  • ‫کازرونی، ملا ابراهیم، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ج۶، ...
  • ‫کردی، محمد طاهر، التاریخ القویم لمکه و بیت الله الکریم، ...
  • ‫کرمی، محمد بن احمد، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، بیروت ...
  • ‫کرناتکی، حافظ محمد عبدالحسین، تذکره الطریق، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ...
  • ‫کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الامین، ۱ ج، ۱۳ ...
  • ‫کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی (دار الحدیث)، قم، موسسه علمی ...
  • ‫گل فشان، اشرف، «حمزه (ع) عموی پیامبر (ص)»، فرهنگ کوثر، ...
  • ‫لبیب البتنونی، محمد، سفرنامه حجاز، ترجمه ی هادی انصاری، تهران، ...
  • ‫مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه ...
  • ‫مراغی، زین الدین ابی بکر بن الحسین، تحقیق النصره بتلخیص ...
  • ‫مرجانی، عبدالله بن عبدالملک، بهجه النفوس و الاسرار فی تاریخ ...
  • ‫مطری، جمال الدین محمد بن احمد، التعریف بما انست الهجره ...
  • ‫معرف: خطاب، محمود شیت، «حمزه بن عبدالمطلب: اسد الله و ...
  • ‫مفید، محمد بن محمد، کتاب المزار: مناسک المزار (مفید)، ۱ ...
  • ‫منشی زاده، محمد حسین، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ...
  • ‫مهندس، میرزا محمد، الوجیزه فی تعریف المدینه، ۵۰ سفرنامه حج ...
  • ‫نابلسی، عبدالغنی، الحقیقه و المجاز فی رحله بلاد الشام و ...
  • ‫نجفی، محمد باقر، مدینه شناسی (ویرایش جدید)، ۲ ج، تهران ...
  • ‫نجمی، محمدصادق، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در ...
  • ‫نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ...
  • ‫نووی، یحیی بن شرف، المجموع شرح المهذب، بیروت - لبنان، ...
  • ‫هدایت، مخبر السلطنه، سفرنامه مکه معظمه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ...
  • ‫هدایتی، سید احمد، سفرنامه حج، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ج۸، ...
  • ‫هندی کرناتکی، محمد عبد الحسین، تذکره الطریق فی مصائب حجاج ...
  • ‫هیتمی، احمد بن حجر، الجوهر المنظم فی زیاره قبر الشریف ...
  • ‫واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ۳ ج، بیروت، موسسه الاعلمی ...
  • ‫ورثیلانی، حسین بن محمد، الرحله الورثیلانیه الموسومه بنزهه الانظار فی ...
  • ‫وزاره الاوقاف و الشئون الاسلامیه، الموسوعه الفقهیه الکویتیه، کویت، دار ...
  • ‫وزیر وظایف، داود بن علینقی، سفرنامه میرزا داوود وزیر وظایف، ...
  • ‫ولی میرزا قاجار، محمد، سفرنامه مکه، ۵۰ سفرنامه حج قاجاری، ...
  • ‫یحیی بن مطهر، بلغه المرام فی رحله الی البیت الله ...
  • نمایش کامل مراجع