بررسی آثار سد حنا بر تغییرات سطح کشت و کاربری اراضی

این مطالعه با هدف بررسی تاثیر احداث سد حنا (بهره برداری در ۱۳۷۵) بر تغییرات کاربری و پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست صورت گرفته است. برای این منظور سه تصویر ماهواره ای لندست در دوره ۳۵ ساله (متعلق به سال های ۱۳۵۵، ۱۹۹۸ و ۲۰۱۱) با اعمال تصحیحات هندسی، اتمسفری و توپوگرافی مورد استفاده قرار گرفت. مناطق تحت تاثیر سد براساس تصاویر ماهواره ای و نظر کارشناسان خبره منطقه به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب شد. سپس با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده حداکثر احتمال، کاربری و پوشش اراضی تعیین و صحت آنها در بازدیدهای زمینی ارزیابی گردید. مطابق نتایج، صحت کاربری و ضریب کاپا برای تمامی نقشه ها به ترتیب بالاتر از ٪۸۳ و ٪۷۹ به دست آمد. نقشه طبقه بندی شده مربوط به سال ۱۹۹۸ نشان داد که حدود ۷۰۴ هکتار از مراتع و زمین های کشاورزی به دلیل ساخت سد حنا تخریب شده اند. به دلیل ساخت این سد در سال ۱۹۹۶، زمین های کشت آبی در سال های شروع آبگیری سد (سال ۱۹۹۸) حدود %۱۰۰ افزایش، در حالی که در سال ۲۰۱۱، سطح آنها نسبت به ۱۹۹۸ و ۱۹۷۶ به ترتیب تا %۶۹ و %۳۶ کاهش یافت. هم چنین یک کاهش ۱۰ درصدی در وسعت مراتع از ۱۹۷۶ (۱۹۵۹۰۶ هکتار) تا ۲۰۱۱ (۱۷۶۸۲۷ هکتار) مشاهده گردید. نتایج نقشه طبقه بندی ۲۰۱۱ نشان داد که ۴۲۵ هکتار از مخزن آب به دلیل شرایط خشک سالی شدید و بهره برداری بیش از حد کشاورزی در سال های اخیر به اراضی بدون پوشش تبدیل شده است. به طور کلی یافته های تحقیق حاضر بیانگر آن بود که سدسازی در کوتاه مدت باعث افزایش سطح اراضی کشت آبی شده است ولی بعد از ۱۵ سال یک کاهش شدید در سطح این اراضی مشاهده گردید که می تواند به علت افزایش جمعیت و مصرف آب در بخش مسکونی، تجاری و صنعتی در منطقه باشد.

کلیدواژه ها:

Dam ، Isfahan ، Hana ، Land use ، Land degradation ، Satellite images. ، سد ، اصفهان ، حنا ، کاربری اراضی ، تخریب اراضی ، تصاویر ماهواره ای