ریزافزایی گیاه آب بشقابی با کشت نوک روندک

گیاه آب بشقابی (Centella asiatica L.) از دسته گیاهان با ارزش دارویی است که گوناگونی زیستی آن به دلیل کاهش آب های سطحی و محدودیت منطقه های پراکنش با خطر نابودی در دنیا رو به رو می باشد. هدف از انجام این پژوهش معرفی یک پروتکل کشت درون شیشه ای برای افزایش سریع گیاه آب بشقابی بود. در این پژوهش اثر غلظت های مختلف بنزیل آدنین (BA) شامل صفر، ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ میلی گرم در لیتر و نفتالن استیک اسید NAA)) شامل صفر، ۲۵/۰، ۵/۰ و ۱ میلی گرم در لیتر بر پینه زایی ریزنمونه های نوک روندک این گیاه بررسی شد. بهترین پینه زایی با بیشینه درصد انگیزش (۳۳/۸۳%)، وزن تر (۲۶/۴ گرم) و نرخ رشد روزانه پینه (۱۳/۰ گرم در روز) با کاربرد ۴ میلی گرم در لیتر  BAو ۱ میلی گرم در لیتر NAA مشاهده شد. برای شاخساره زایی، غلظت های مختلف BA (صفر، ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ میلی گرم در لیتر) و NAA (۱/۰ میلی گرم درلیتر) به کار برده شد. بیشترین درصد شاخساره زایی (۹۹/۷۴%)، شمار شاخساره در هر پینه (۶۶/۷)، شمار دمبرگ در هر شاخساره (۸۶/۶) و طول شاخساره (۵۶/۱ سانتی متر) در تیمار ۳ میلی گرم در لیتر BA به همراه ۱/۰ میلی گرم در لیتر NAA مشاهده شد. برای ریشه زایی، شاخساره ها در محیط کشت دارای ایندول بوتیریک اسید (IBA) با غلظت های صفر، ۵/۰، ۱، ۵/۱، ۲ و ۵/۲ میلی گرم در لیتر کشت شدند. بیشترین درصد ریشه زایی (۶۶/۸۴%)، بیشترین شمار ریشه در هر گیاهچه (۱۵)، بلندترین طول ریشه (۳۳/۸ سانتی متر) و هم چنین بالاترین درصد زنده مانی (۹۹/۷۴%) در تیمار ۱ میلی گرم در لیتر IBA به دست آمد.

کلیدواژه ها:

Auxin ، Cytokinin ، Callus induction ، Tissue culture ، Medicinal plant ، اکسین ، پینه زایی ، سایتوکاینین ، کشت بافت گیاهی ، گیاهان دارویی