اثر منبع دانه گرده روی برخی از ویژگی های خشک میوه رقم های فندق در شرق استان گیلان

گرده افشانی برای دستیابی به محصول اقتصادی در فندق بسیار مهم است. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این بررسی، تاثیر دانه های گرده Gercheh، پشمینه، شصتک و حالت خودگرده افشانی روی ویژگی های میوه و مغز روند، فرتیل و گرداشکورات مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه های بررسی فنولوژی گل دهی نشان داد که رقم های مورد بررسی نرپیش رس (پروتاندر) بودند. زمان باز شدن گل نر در روند و فرتیل از میانه دی تا انتهای دی و در گرداشکورات از اواخر دی تا اواسط بهمن و زمان باز شدن گل ماده از اواسط بهمن در روند تا اوایل اسفند در فرتیل متغیر بود. براساس نتیجه های این آزمایش، با استفاده از دانه گرده Gercheh با دانه های گرده قوی تر و زنده تر، سنگین ترین میوه و مغز فندق و بیشترین درصد مغز به ترتیب به میزان ۰۴/۳ و ۴۸/۱ گرم و ۶۹/۴۸ % و کمترین درصد پوکی میوه (۹۴/۱۳) مشاهده شد. اما زمانی که از دانه های گرده شصتک استفاده شد وزن میوه و مغز فندق به ترتیب به ۴۴/۲ و ۲۲/۱ گرم کاهش یافت و درصد پوکی میوه و بی مغزی نیز به ۴۸/۲۶ % افزایش یافت. در حالت خودگرده افشانی میزان پوکی میوه به طور معنی داری افزایش و به ۵۱/۸۷ % رسید و وزن میوه و مغز آن به شدت کاهش یافت و به ترتیب به ۲۷/۱ و ۲۲/۰ گرم رسید. در حالت کلی، دانه گرده روی برخی ویژگی های میوه از جمله وزن میوه، وزن مغز، درصد پوکی و بی مغزی و درصد مغزدار بودن تاثیر داشت و روی شکل میوه و مغز اثر معنی داری نداشت. در بین نژادگان های گرده زا، Gercheh بیشترین همپوشانی را با گل های ماده روند، فرتیل وگرداشکورات نشان داد.

کلیدواژه ها:

Compatabitity ، Dichogamy ، Fruit set ، Nut ، Pollination ، تشکیل میوه ، سازگاری ، گرده افشانی ، میوه ، ناهمرسی