بررسی تطبیقی مقام »جمع الجمع«در آثار منظوم عطار و قصیده ی تائیه ی ابن فارض

عطار و ابن فارض دو شاعر عارف و بلندآوازه ی ادبیات فارسی و عربی هستند که در طول سالیان، مورد توجه پژوهشگران و منتقدان حوزه های مختلف ادبیات قرارگرفته اند. در باب اشعار این دو شاعر بسیار سخن گفته شده است اما تاکنون اندیشه های عرفانی این دو شاعر با نگاهی تطبیقی مقایسه نشدهاند. در این پژوهش برآنیم تا مقام »جمعالجمع« را در آثار منظوم عطار و قصیده ی تائیه ی ابنفارض مقایسه کنیم و تعریفی جامع و کامل از این مقام ارائه دهیم.ویژگیهای اصلی مقام جمع الجمع که تا حدی تعریف این مقام را روشن میکنند، عبارتند از: -جمع ظاهر و باطن، صورت و معنا و هستی و نیستی؛ -۲ اتحاد محب و محبوب و بقا به ذات محبوب؛ -۳ ملاقات سالک با نفس نورانی خود؛ -۴ ارشاد و بازگشتن برای هدایت خلق؛ -۵ مفاخره ی قدسی؛ -۶ رسیدن به حد نهایت سلوک؛ -۷ معشوق واقع شدن عاشق؛ -۸ وحدت در کثرت و کثرت در وحدت؛ -۹ ازلی و ابدی شدن سالک