سرمایه انسانی در سازمان های ایرانی از شعار تا عمل

بی شک در عصر حاضر، سرمایه انسانی و نیروی انسانی ماهر و کارآمد، به عنوان مهمترین و با ارزش ترین ثروت و دارائی هر کشور محسوب می گردد. در واقع انسان ها در قالب سرمایه های انسانی، منابع مهم و مولد ثروت در جوامع هستند. مفهوم سرمایه انسانی ناظر بر این موضوع کلیدی است که سرمایه گذاری در منابع انسانی و ارتقاء مهارت ها و کیفیت نیروی انسانی، موجب بهبود و ارتقاء بهره وری و عملکرد سازمان گردیده و زمینه ایجاد مزیت رقابتی را برای سازمان فراهم خواهد ساخت. بسیاری از سازمان ها و جوامع، علیرغم برخورداری از منابع طبیعی سرشار، به جهت فقدان نیروی انسانی ماهر، شایسته و لایق؛ توان و قابلیت استفاده بهینه از این مواهب الهی را نداشته و روزگار به سختی و مشق۶ت می گذرانند. این در حالیست که برخی سازمان ها و جوامع در دنیای متلاطم حاضر، به رغم کمبود منابع طبیعی، در نتیجه ی دارا بودن نیروی انسانی با کیفیت و توانمند و همچنین فواید حاصل از سرمایه گذاری مناسب در جهت آموزش و توسعه منابع انسانی، به آسایش و رفاه بیشتری دست یافته اند و با گام های بلند و استوار مسیرپیشرفت و ترقی را طی می نمایند.اغلب اندیشمندان و صاحب نظران، دلیل تغییر و تحولات دنیای کسب و کار را قابلیت دسترسی فزاینده به فناوری و تکنولوژی های نوین، رقابت شدید در توسعه ی فناوری، جهانی شدن بازارها و تشدید فضای رقابت، رشد سریع دسترسی به فناوری ها، تغییرات در میزان حقوق و دستمزد و مهارتهای شغلی کارکنان، پاسخگویی و مسئولیت زیست محیطی، محدودیت منابع، و مهم تر از همه افزایش انتظارات مشتریان و ذینفعان سازمانی میدانند. از این رو، در چنین محیط پویا، متغیر و متلاطم نمی توان سازمان ها را به صورت سنتی و با اتکاء به روش های گذشته، رهبری و هدایت نمود. بر این اساس، لازمه ی واکنش اثربخش و مفید به تغییرات و پویایی های محیطی و کسب مزیت رقابتی در فضای متلاطم و متغیر کسب و کار ؛ دستیابی به چابکی سازمانی و سرمایه فکری کارآمد است. در چنین شرایطی، کوچکترین لغزش و اشتباه، گاه می تواند منجر به زوال و نابودی یک سازمان گردد. در محیط کسب و کار کنونی، تغییرات غیرقابل پیش بینی، همیشگی و بی سابقه حاکم است. محصولات و خدماتی که امروز در سازمان ها در حد جهانی هستند، شاید فردا به زحمت وجود داشته باشند. در چنین فضایی، برخی سازمان ها به سختی به فعالیت خود ادامه می دهند و گاهی با شکست روبرو می شوند، چرا که نیروی انسانی و قابلیت های سازمانی آن ها پاسخگوی تغییرات محیطی نیستند . این وضعیت بحرانی موجب اصلاحات عمده ای در چشم اندازهای استراتژیک سازمان، اولویت های کسب و کار، و همچنین عملگرایی آنها شده است. از آنجا که رویکردها و راه حل های گذشته دیگر قابلیت و توانایی خود برای مقابله با چالش های سازمانی و محیط بیرونی معاصر را از دست داده اند، بنابراین لازم است با رویکردها و دیدگاه های جدیدی جایگزین شوند. از این رو، یکی از راه های پاسخگویی به عوامل تغییر و تحول سازمانی،چابکی است به ویژه چابکی درعناصروابعاد سرمایه انسانی که می تواند به عنون محور اصلی دربهبود و توسعه سازمان ها و جوامع وهمچنین تبیین کننده موفقیت های آنها باشد

کلیدواژه ها:

سرمایه انسانی ، سرمایه فکری ، چابکی سازمانی ، چابکی نیروی انسانی ، نیروی انسانی ماهر ، عملگرایی