شناسایی جنس و فن فراوری جام مکشوفه در گورستان چالادئم شال خلخال-اردبیل
محل انتشار: دوفصلنامه پژوهه باستان سنجی، دوره: 7، شماره: 2
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 205
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRA-7-2_001
تاریخ نمایه سازی: 29 فروردین 1401
چکیده مقاله:
اسفند ماه ۱۳۹۷ در گورستان چالادئم روستای شال خلخال اردبیل طی یک کاوش باستان شناسی تعداد زیادی لوازم و ابزارهای فلزی نظیر ابزارآلات جنگی از دو گور مکشوفه آن منطقه بدست آمد که با توجه به تشابهات موجود با آثار دوره مانایی، به نظر می رسد که مربوط به این دوره باشد. یکی از لوازم کشف شده از این گورستان یک جام فلزی کمر باریک منحصر به فردی است که شناسایی جنس و روش فراوری آن به منظور درک سطح دانش، فن، هنر و فرهنگ بومیان آن منظقه حائز اهمیت است. بر این اساس، در این مقاله ضمن ارزیابی اولیه ترکیب شیمیایی اثر با روش طیف سنجی توزیع انرژی اشعه X (EDS) ریز ساختار اثر نیز با استفاده از میکروسکوپ های نوری و الکترونی روبشی مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسیها نشان می دهند که اثر یاد شده از جنس آلیاژ پایه نقره حاوی مقدار مس همراه با سایر عناصر میباشد که با توجه به مشاهده مرز دانه های ناقص و ناتمام و علایم کشیدگی دانه ها و نیز آخال ها یا اینکلوژن ها در ریزساختار به نظر میرسد که این جام با چکشکاری مداوم گرم (و البته نه چکش کاری داغ) در دمای نه چندان بالا فراوری شده است به طوری که دمای پایین چکشکاری فرصت لازم برای باز تبلور کامل دانهها را فراهم ننموده است. با وجود این، اظهار نظر در خصوص منشا یابی سنگ معدن اولیه اثر نیاز به بررسی های بیشتر و دقیقتری دارد که می تواند موضوع پژوهش آتی در مورد این اثر باشد.
کلیدواژه ها:
silver Beaker ، Chalade’em Shal of Khalkhal ، Mannea era ، hot hammering ، incomplete recrystallization ، جام نقره ای ، چالادئم شال خلخال ، دوره مانایی ، چکش کاری گرم ، باز تبلور ناقص
نویسندگان
احد صمدی
Sahand University of Technology
فرزاد حبیبی آذریوش
Sahand University of Technology
سمیه نوری
Tarbiat Modares University
نشاط متقی
Tabriz Islamic Art University
فردین عینی
University of Mohaghegh Ardabili