اسفنج های شته تیتی هیپرکلسیفای و اهمیت پالئواکولوژی آن ها در سازند اسفندیار در منطقه دیهوک( کوههای شتری ، بلوک طبس- ایران مرکزی )

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 127

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PSJBA-9-18_009

تاریخ نمایه سازی: 22 فروردین 1401

چکیده مقاله:

یکی از عمده ترین فسیل های بنتیک سازند اسفندیار در منطقه دیهوک (بلوک طبس) ، شته تیت های هیپرکلسیفای می باشند که از نظر ساختاری شباهت هایی هم با گروه های مرجانی ،بریوزوا و استروماتولیت دارند. این گروه از اسفنج های هیپرکلسیفای با اشکال متنوعی همانند لامینار، گنبدی، پیازی شکل ، ستونی، شاخه ای پیچیده و با اندازه های متفاوت (با حداکثر قطری ۶۰ سانتی متر) در برش دیهوک مشاهده گردیدند، به طوری که این تنوع فرم ها نشانگر میزان و نوسانات انرژی محیطی میباشد. این گروه از فسیل های بنتیک برای اتصال اولیه نیاز به بستری سخت دارند و در محیط های نورانی یا فوتیک زندگی می کرده اند. به طور معمول عوامل رسوبگذاری و نوسانات انرژی در محیط به طور موثری در تکوین فرم این گروه از اسفنج ها موثر بوده اند. بررسی انرژی محیط دیرینه نشان می دهد که شته تیت های شاخه ای و ستونی در محیط های کاملا آرام رشد کرده اند، در حالی که سایر فرم ها با شکل صفحه ای و گنبدی، خود را با محیط های پر انرژی تر، سازش داده اند. بررسی و تفسیر این نوع رشد در شته تیت ها همزمان با مطالعه رخساره ها در پلاتفرم سازند اسفندیار درک بهتری از محیط دیرینه فراهم نموده است، از نظر زمانی پیدایش و گسترش این گروه از اسفنج ها با اسکلت شته تیتی در سازند اسفندیاردر محدوده زمانی کیمیریجین پیشین در بخشی از تتیس مرکزی ( بلوک طبس) قابل توجه می باشد، اگر چه این گروه در کربونیفر بالایی- پرمین، تریاس میانی تا کرتاسه در سراسر تتیس گسترش داشته اند.

کلیدواژه ها:

لغات کلیدی : اسفنج های شته تیتی ، نحوه رشد ، سازند اسفندیار ، پالئواکولوژی

نویسندگان

حسینعلی بگی

استادیار گروه عمران، دانشکده خوارزمی شهرضا، دانشگاه فنی و حرفه ای اصفهان، اصفهان

کوروش رشیدی

دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یزد، یزد