سنجش پرتوزایی ویژه هسته های پرتوزای طبیعی و مصنوعی و محاسبه خطرات پرتوشناختی مربوط به آن ها در آب آشامیدنی منطقه اصفهان

آب سالم یکی از نیازهای اساسی انسان است که باید عاری از آلودگی باشد. یکی از آلاینده های آب هسته های پرتوزا است که به طور طبیعی و مصنوعی در محیط وجود دارد. بنابراین، اندازه گیری دقیق پرتوزایی آب بسیار مهم است. پرتوزایی ویژه ۲۲۶Ra، ۲۳۲Th، ۴۰K و ۱۳۷Cs در ۲۶ نمونه آب آشامیدنی منطقه اصفهان با طیف سنجی گاما با استفاده از یک آشکارساز ژرمانیوم با خلوص بالا (HPGe) اندازه گیری شد. پرتوزایی ویژه ۲۲۶Ra برای همه نمونه ها زیر حد قابلیت تشخیص بود. میانگین پرتوزایی ویژه ۲۳۲Th و ۴۰K برحسب بکرل بر لیتر (Bq/l) به ترتیب ۴۰/۱ و ۲۳/۸۲ اندازه گیری گردید. دزهای موثر سالانه در نتیجه مصرف آب حاوی هسته های پرتوزا برای افراد بالغ برحسب میکروسیورت بر سال (μSv/y) برای ۲۳۲Th از ۳۱۷/۰ تا ۱۵۳/۱ با متوسط ۷۸۴/۰، ۴۰K از ۰۵۹/۰ تا ۱۵۰/۰ با میانگین ۱۱۴/۰ و ۱۳۷Cs از ۰۰۱/۰ تا ۰۱۶/۰ با میانگین ۰۰۳/۰ به دست آمد. ضریب ریسک ابتلا به سرطان برای سه گروه سنی تعیین گردید که برای افراد بزرگسال عدد ۶-۱۰× ۵۹/۱ به دست آمد. نتایج نشان داد که دز موثر معادل سالانه در نتیجه مصرف آب آشامیدنی کمتر از معیار دز فردی ناشی از مصرف آب آشامیدنی تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) و μSv/y ۱۰۰ است. بنابراین برای ساکنان این منطقه تهدیدی ندارد و از کیفیت مناسبی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

Drinking water ، Radionuclide ، Dose ، Excess lifetime cancer risk ، Gamma-ray spectrometry. ، آب آشامیدنی ، هسته های پرتوزا ، دز ، احتمال ریسک سرطان ، طیف سنجی گاما.