اثر ضد باکتریایی عصاره خام و فرکشن های مختلف اندام هوایی گزنه (.Urtica dioica L) بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در شرایط آزمایشگاهی

مقاومت آنتی بیوتیکی باکتری ها از اولویت های پژوهشی سازمان جهانی بهداشت می باشد و یک راه مقابله با این پدیده استفاده از ترکیبات گیاهی است، لذا این پژوهش باهدف تعیین خواص ضد باکتریایی عصاره و فرکشن های مختلف گزنه بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس صورت گرفت.مواد و روش ها : در این مطالعه تجربی- آزمایشگاهی، عصاره هیدروالکلی برگ گزنه به روش خیساندن در اتانول ۷۰ درصد تهیه شد و به روش استخراج مایع-مایع فرکشن های هگزانی (F۱)،کلروفرمی (F۲)، اتیل استاتی(F۳) و بوتانولی (F۴)جداسازی شد. جهت حداقل غلظت مهاری رشد و حداقل غلظت کشندگی عصاره و آنتی بیوتیک ها بر روی سویه استاندارد استافیلوکوکوس اورئوس(ATCC۳۳۵۹۲) از روش Resazurin–Microdilution و کشت بر روی محیط کشت مولرهینتون آگار استفاده شد. تجزیه وتحلیل آماری داده ها از نرم افزار GraphPad Prism و آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) استفاده و سطح معنی داری P≤ ۰.۰۵ در نظر گرفته شد.یافته ها: بر اساس یافته های مطالعه حاضر برگ گزنه منبع غنی از ترکیبات آنتی باکتریال است به طوری که MIC برای عصاره خام و فرکشن های F۱ تا F۴ بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب میزان های ۸.۱۹۲، ۸.۱۹۲، ۴۵.۷۳۱، ۱۶.۶۶۶، ۲۷.۳۰۶‬ میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. همچنین میزانMBC به ترتیب ۱۶.۳۸۴، ۳۲.۷۶۸، ۴۵.۷۳۱، ۳۳.۳۳۳، ۱۶.۳۸۴ میکروگرم بر میلی لیتر نشان داده شد که نشان دهنده اثر ضد استافیلوکوکی قابل ملاحظه این گیاه است. بیشترین خاصیت ضدباکتریال در فرکشن F۱ دیده شد که احتمالا به دلیل وجود ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی زیاد موجود در آن نسبت به سایر فرکشن ها است. نتیجه گیری: عصاره هیدرو الکلی گزنه دارای خاصیت ضدمیکروبی قابل قبولی بر روی باکتری مذکور است و احتمالا قابلیت استفاده هم زمان در داروهای آنتی بیوتیکی را دارد؛ بااین حال انجام مطالعات بیشتری در حالت In vivoموردنیاز است. پیشنهاد می شود اثر فرکشن هگزانی بر روی رده های سلولی انسان بررسی گردد تا در صورت عدم گزارش عوارض جانبی این فرکشن، سایر مراحل برای استفاده از ظرفیت آن در داروهای ضد باکتریایی انجام شود.

کلیدواژه ها:

استافیلوکوکوس اورئوس ، گزنه ، مقاومت آنتی بیوتیکی ، خاصیت فیتوشیمیایی