جایگاه و نقش اجتماعی دایگان در دوره قاجاریه

در بیشتر منابع تاریخی و ادبی ایران، پیوسته از نقش مهم دایگان پیرامون پرورش و تعلیم شخصیت های تاریخی و اسطوره ای و همچنین نقش آفرینی سیاسی- اجتماعی شان در بحبوحه رخدادهای مختلف سخن رانده شده است. ازاین رو، مشابه با ساختار اجتماعی-سیاسی قرون گذشته، در دوره قاجاریه نیز دایگان به نقش آفرینی اجتماعی- فرهنگی خویش تداوم بخشیدند. برحسب شرایط متغیر، دایره عمل آنان از دوره شیرخواری نوزاد تا نظارت بر امور مختلف خانه داری گسترش می یافت. بر این منوال این پرسش مطرح است: دایگان، دارای چه جایگاه و عملکرد اجتماعی در دوره قاجاریه بودند؟ از یکسو، به واسطه رسم مذموم دوری گزیدن بانوان خانواده های متمول از پرورش فرزندان خویش و از سوی دیگر رواج سنت دایه گزینی که دارای ریشه های تاریخی- اجتماعی کهنی بود، موجبات تداوم جایگاه و عملکرد دایه تا اواخر دوره قاجاریه شد. پژوهش حاضر، با استفاده از روش تحقیق تاریخی و شیوه جمع آوری داده های کتابخانه ای از منابع دستاول تاریخی پس از توصیف و طبقه بندی ویژگی های انتخاب دایه به تحلیل و تفسیر این ویژگی ها و تاثیرات آن بر کودکان و خانواده های میزبان آنان در دوره موردنظر می پردازد

کلیدواژه ها:

دایه ، دده ، پرورش کودک ، خانواده میزبان ، دوره قاجاریه.