بررسی برخی از شاخص های تغذیه ای هیبریدهای تجارتی کرم ابریشم در پنج سن لاروی

شاخص های تغذیه ای نقش مهمی در بهره وری اقتصادی پرورش کرم ابریشم دارند. به منظور برآورد شاخص های تغذیه ای کرم ابریشم هیبرید ایران از شش هیبرید ۳۲×۳۱ (A)، ۳۱×۳۲ (B)، ۱۰۴×۱۰۳ (C)، ۱۰۳×۱۰۴ (D)، ۱۱۰×۱۰۷ (E)، و ۱۰۷×۱۱۰ (F) که در حال حاضر در ایران تکثیر و عرضه میشود استفاده شد. آمیخته های فوق در سه دوره پرورشی بهار ۱۳۸۲، بهار ۱۳۸۳ و پاییز ۱۳۸۳ در سنین چهارم و پنجم لاروی پرورش داده شدند. پارامترهای اندازه گیری شده شامل غذای مصرفی، مدفوع تولیدی، غذای هضمی، قابلیت مصرف، قابلیت هضم، نسبت برگشتی (مدفوع تولیدی/غذای مصرفی)، افزایش وزن لارو،۵ ECI به وزن لاروی (ضریب تبدیل غذایی) و ۶ ECD به وزن لاروی (ضریب تبدیل غذای هضم شده) بودند. نتایج بطور واضح نشان دادند که مصرف، هضم و راندمان استفاده از غذا به طور معنی داری تحت تاثیر ژنوتیپ و سن هیبرید قرار می گیرند. هیبریدهای E و F در مرحله کرم جوان (سنین ۱ تا ۳) و نیز در سنین ۳ و ۴ به طور معنی داری برگ توت کمتری مصرف کردند. میزان مصرف غذا در فصل پرورشی یکسان در سال های مختلف به طور معنی داری متفاوت بود. همچنین این شاخص تغذیه ای بر حسب فصل پرورش تفاوت زیادی داشت. در سنین ۱ و ۳ بالاترین مصرف غذا در دوره پرورشی بهار و در سایر سنین در دوره پرورشی پاییز مشاهده شد. میزان مصرف غذا تحت تاثیر طول سن لاروی قرار داشت و خصوصیت فوق نیز متاثر از شرایط محیطی و بویژه فصل پرورش بود. هیبریدهای E و F از نظر قابلیت هضم در تمامی سنین لاروی به طور معنی داری در سطح برتری نسبت به سایر هیبریدها قرار داشتند. مقایسه نتایج آمیزش های مستقیم (هیبریدهای A، C و E) و معکوس (هیبریدهای B، D و F) برای شاخصهای قابلیت مصرف و قابلیت هضم در سنین کرم جوان در هر سه دوره پرورشی نشان می دهد که در بیشتر موارد این شاخص ها در هیبریدهای با پایه مادری چینی کمتر از پایه مادری ژاپنی است؛ ولی در سنین ۴ و ۵ این رابطه برعکس است، یعنی در هیبریدهای با پایه مادری چینی بیشتر از پایه مادری ژاپنی است. نتایج فوق بیانگر تفاوت شاخص های تغذیه ای در هیبریدهای مختلف کرم ابریشم بوده و بر لزوم توجه به تولید این هیبریدها بر اساس خصوصیات تغذیه ای تاکید می کند.