پاسخ های فیزیولوژیک گیاه سویا (DPX) به پیش تیمار بذر و محلول پاشی عصاره جلبک و کیفیت اولیه بذر

تغییراتی که در طی فرسودگی رخ می دهد بر کیفیت بذر تاثیر می گذارند. با فرسودگی بذر، قدرت بذر اولین جزء از کیفیت بذر است که کاهش می یابد و به دنبال آن ظرفیت جوانه زنی، رشد و استقرار گیاهچه نیز کاهش نشان می دهد. به منظور بررسی تاثیر عصاره جلبک دریایی (Ascophyllum nodosum) بر بهبود کیفیت گیاهان حاصل از بذرهای زوال یافته سویا، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود طی دو سال زراعی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ و ۱۳۹۹-۱۳۹۸ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کیفیت اولیه بذر در دو سطح (بذر نرمال و بذر فرسوده) و عصاره جلبک دریایی در چهار سطح (شاهد، پیش تیمار بذری، محلول پاشی برگی، کاربرد توام پیش تیمار بذری و محلول پاشی برگی با غلظت ۳/۰ درصد) بودند که در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار سازمان دهی شدند. بذور در دمای ۴۱ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۹۵ درصد به مدت ۷۲ ساعت فرسوده شدند. نتایج نشان داد میانگین ظهور گیاهچه در مزرعه، میزان قند محلول موجود در برگ، شاخص سطح برگ، هدایت روزنه ای، عملکرد روغن و عملکرد دانه در گیاهان حاصل از بذور فرسوده کاهش یافت. فرسودگی موجب افزایش در صفاتی از قبیل میزان اسیدهای آمینه آزاد و هدایت الکتریکی غشاء گردید. استفاده از عصاره جلبک به صورت پیش تیمار بذری در شرایط نرمال و فرسوده موجب افزایش میانگین ظهور گیاهچه در مزرعه به ترتیب به میزان ۳۱/۱۵ و ۰۳/۵۵ درصد نسبت به عدم کاربرد عصاره شد. کاربرد توام پیش تیمار و محلول پاشی عصاره صفات شاخص سطح برگ، هدایت روزنه ای، عملکرد روغن و عملکرد دانه را به ترتیب ۵۱/۳۴، ۷۲/۲۳، ۶۸/۹۱ و ۸۵/۸۷ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در محدوده پژوهش انجام شده می توان کاربرد توام عصاره جلبک دریایی به صورت پیش تیمار بذری و محلول پاشی برگی را به عنوان بهترین ترکیب تیماری در جهت بهبود صفات فیزیولوژیک در گیاهان حاصل از بذور فرسوده سویا پیشنهاد نمود.

کلیدواژه ها:

آنتی اکسیدان ، پرایمینگ ، زوال بذر