تحلیل فضایی روابط شهرهای کوچک با حوزه نفوذ (مطالعه موردی: بخش گهواره)

در این پژوهش به تحلیل نقش شهر کوچک گهواره در نظام شبکه شهری استان و تاثیر آن در توسعه و تثبیت حوزه نفوذ خود و فضای پیرامونی برای تمرکز خدمات پرداخته شده است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی نقش، روابط و وابستگیهای فضایی شهر گهواره در روستاهای پیرامونی است. نوع پژوهش حاضر، «کاربردی - توسعه ای» و روش بررسی آن سیستماتیک «توصیفی - تحلیلی» و پیمایشی است. شهر گهواره در سال ۱۳۷۵ دارای جمعیتی معادل ۵۱۴۲ نفر که در سال ۱۳۸۵ به ۴۹۱۸ نفر رسید که دارای نرخ رشد منفی (۵۵/۰-) و در سال ۱۳۹۰ به ۴۶۱۹ نفر با رشد منفی (۲۴/۱-) رسیده است که ضریب کشش پذیری منفی در دهههای اخیر نشان ضعف شهر در جذب جمعیت، نگهداشت جمعیت و تعادل و توسعه منطقهای خود است. در بررسی روابط فضایی شهر گهواره با فضای پیرامونی، روابط اقتصادیدارای میانگین (۳۱/۳)، روابط خدماتی(۲۲/۴)، روابط تکنولوژیکی(۴۴/۱)، روابط آموزشی(۸۸/۳)، روابط سیاسی - اداری و سازمانی(۷۶/۳)، تحرکات جمعیتی(۸۱/۳)، روابط اجتماعی (۶۰/۲) و روابط فرهنگی (۹۹/۲)بوده است که روابط خدماتی شهر گهواره بیشترین میانگین را به خود اختصاص داده است. روابط فضایی شهر گهواره با فضای پیرامونی، روابط اقتصادی با نسبت ۱۳/۰، روابط آموزشی ۲۲/۰، روابط تکنولوژیکی ۰۲/۰، روابط خدماتی ۲۳/۰، روابط سیاسی - اداری و سازمانی ۱۶/۰، تحرکات جمعیتی ۱۴/۰، روابط اجتماعی ۰۷/۰ و روابط فرهنگی ۰۳/۰ را به خود اختصاص داده اند. نتایج آزمونtبرای مجموع شاخص های مورد استفاده نشاندهنده میانگین شاخصهای روابط فضایی در بخش گهواره که در روابط تکنولوژیکی، تحرکات جمعیتی، روابط اجتماعی و فرهنگی در سطح پایینتری از میانگین قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

تحلیل فضایی ، شهر و روستا ، فضای پیرامونی ، شهر گهواره