تاثیر منابع طبیعی بر توسعه کشورها
محل انتشار: جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 7، شماره: 3
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 173
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GERAZ-7-3_006
تاریخ نمایه سازی: 12 اسفند 1400
چکیده مقاله:
با وجودی که فراوانی منابع طبیعی می تواند با آماده سازی نهادههای تولید و تامین مالی زمینه ساز توسعه باشد، تاثیر آن بر رشد و توسعه مورد بحث است و برخی صاحب نظران معتقدند که فراوانی منابع طبیعی، بر توسعه اثر منفی بر توسعه دارد و کشورهای دارای منابع طبیعی بسیار، با نفرین منابع مواجه میشوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر منابع طبیعی بر توسعه کشورهاست. به همین منظور، مجموعهای از ۱۲ کشور منتخب (درحال توسعه، توسعه یافته و تازه صنعتی شده) با درجات متفاوت برخورداری از منابع طبیعی، طی سه دوره زمانی انتخاب شده است. این تحقیق، با استفاده روش تحلیل تطبیقی که مبتنی بر جبر بولی است، صورت گرفت. کشورهای منتخب عبارتند از: انگلستان، ایالات متحده، ایران، برزیل، ترکیه، چین، روسیه، ژاپن، کره جنوبی، مالزی، مصر و هند. شاخص توسعه انسانی به عنوان متغیر وابسته و شاخصهای مردمسالاری، سرانه تولید ناخالص ملی در ابتدای دوره، سطح سواد، استعداد کشاورزی، سرانه جنگل، منابع انرژی فسیلی و رانت منابع طبیعی به عنوان متغیرهای مستقل انتخاب شدهاند. نتایج پژوهش نشان می دهد که فراوانی منابع طبیعی در صورتی که با توانمندی نیروی انسانی، ساختار مناسب سیاسی و مدیریت صحیح همراه باشد، شرایط مناسبی برای توسعه ایجاد می کند. فقر منابع طبیعی در صورتی که با ساختار نامناسب سیاسی و توانمندی پایین منابع انسانی همراه باشد، نمیتواند منجر به توسعه شود؛ در این صورت، در مورد اثرات وفور منابع طبیعی بر توسعه باید با احتیاط اظهار نظر کرد. توضیح روشنتر آنکه نمیتوان استنباط کرد که اگر فراوانی منابع طبیعی در کشوری وجود نداشت، از لحاظ توسعه در وضعیت بهتری قرار میگرفت؛ زیرا کشورهای زیادی وجود دارند که دارای سطوح پایین منابع طبیعی بوده، اما در وضعیت مناسبی از نظر توسعه قرار نگرفتهاند. به بیان دیگر، تاثیر مثبت فراوانی منابع طبیعی بر توسعه، قابل اثبات است؛ اما نمیتوان اثر معکوس را نتیجه گرفت.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمدجواد بربری
دانشجوی دکتری جامعه شناسی توسعه و اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران
عبدالحسین کلانتری
دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسین راغفر
دانشیار اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
غلامرضا غفاری
دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :