سیر معنایی واژه شهادت در قرآن

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 246

فایل این مقاله در 40 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JIKM-3-6_004

تاریخ نمایه سازی: 9 اسفند 1400

چکیده مقاله:

شهادت و شهادت طلبی از موضوعات و مسائل قرآنی و حدیثی و از اصول مهم و ضروریات دین اسلام است که باید به درستی شناخته شود. بهترین منبع برای شناسایی منشا ماهیت و ویژگی های شهادت، بررسی و کشف ابعاد و زوایای آن در قرآن و روایات است. درک رازها و راه و رسم شهادت برای نمایش طریقه شهادت طلبی ضروری و لازم است. بررسی حوزه معنایی واژه شهادت و سیر معنایی آن در متون جاهلی و قرآن، نشان دهنده آن است که واژه شهادت از نظر لغوی همان معنای اولیه است و شهادت اصطلاحی بعد از نزول قرآن از توسیع و ترفیع معنایی برخوردار شده است. بررسی مشتقات ریشه «شهادت» با مفهوم کشته شده در راه خدا نشان می دهد این واژه با حفظ معنای اساسی «حضور»، «ادراک حضور»، «مشاهده»، «شاهد» و «گواهی» و با عناصر معنایی با بار ارزشی مثبت در سیر تکامل معنایی خود وارد نظام معنایی قرآن شده است؛ به عبارت دیگر می توان گفت هرچند مفهوم مشتقات «شهد» نزد عرب آن روز کاملا شناخته شده بود، معنای کشته شده در راه خدا را پیدا کرد که براساس متعلق آن می توانست سعادت انسان را تامین کند. این پژوهش درصدد است تا ضمن پاسخ به سوال سیر معنایی شهادت در قرآن کریم، در ادامه عناصر سازنده معنایی شهید و شهادت را بررسی کند.

کلیدواژه ها:

سیر ، معنا شناسی ، قتیل فی سبیل الله ، جهاد ، شهید و شهادت

نویسندگان

الماس اسلامی

دبیر پژوهشکده جنگ های نامنظم و توسعه پدافند داخلی- پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • * قرآن کریم (مترجم: ناصر مکارم شیرازی). قم: اسوه ...
  • * نهج البلاغه. (۱۳۷۹). (مترجم: محمد دشتی). قم: انتشارات حضور ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی. (۱۳۷۹ق). فتح الباری شرح ...
  • ابن فارس، ابوالحسین احمد بن فارس بن زکریا. (۱۴۰۴ق). معجم ...
  • ابن اسحاق، محمد. (بی تا). سیره ابن اسحاق (محقق: محمد ...
  • ابن ماجه. (۱۳۹۵ق). سنن ابن ماجه (به کوشش: محمد فواد). ...
  • سجستانی، ابوداود. (۲۰۰۹م). سنن ابوداود سلیمان بن اشعث (محقق: شعیب ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق /۱۹۹۳م). لسان العرب (چاپ ...
  • آذرشب، محمدعلی. (۱۳۷۵). الادب العربی و تاریخه حتی نهایه العصر ...
  • الاعشی. (۱۴۱۴ق). دیوان الاعشی. بیروت: دارصادر ...
  • آلوسی، محمود بن عبدالله. (۱۴۱۵ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن ...
  • بابایی، علی اکبر؛ روحانی راد، مجتبی؛ رجبی، محمود و عزیزی ...
  • ثعالبی، عبدالملک بن محمد. (۱۴۱۸ق-۱۹۹۸م). فقه اللغه (ج۲، چاپ ...
  • جمعه، خالد عبدالکریم. (۱۹۸۰م). شواهد الشعر فی کتاب سیبویه. کویت: ...
  • جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۹۰). تسنیم (ج۲۴، چاپ اول). قم: انتشارات ...
  • حرعاملی، محمد بن حسن بن علی. (۱۴۰۹ق). تفصیل وسائل الشیعه ...
  • دلبری، سیدعلی. (۱۳۹۱). آسیب شناسی فهم حدیث (چاپ اول). مشهد: ...
  • دهخدا، علی اکبر. (۱۳۷۷). لغتنامه دهخدا (چاپ دوم). تهران: انتشارات ...
  • دولت آبادی، ام لیلا. (۱۳۹۲). معناشناسی واژه ی شهید در ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۱۲ق). المفردات فی غریب القرآن ...
  • رامپوری، محمد بن جلال الدین بن شرف الدین. (۱۳۶۳). فرهنگ ...
  • راوندی، محمد بن عبدالرحیم. (۱۴۲۹ق). نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن ...
  • رشید رضا. (۱۹۹۰م). تفسیر القرآن الحکیم. (تفسیرالمنار). القاهره: الهیئه المصریه ...
  • زوزنی، حسین بن احمد. (۱۴۲۳ق). شرح المعلقات السبع (چاپ اول). ...
  • سعیدی روشن، محمدباقر. (۱۳۸۳). ازمتن تا معنا. فصلنامه علوم انسانی. ...
  • سید قطب، بن قطب بن ابراهیم شاذلی. (۱۴۱۲ق). فی ظلال ...
  • شافعی، ابوعبدالله محمد بن ادریس. (۱۴۰۳ق). الام (چاپ دوم). بیروت: ...
  • صدر، سید محمد باقر. (۱۴۰۶ق -۱۹۸۶م). دروس فی علم الاصول ...
  • صفوی، کوروش. (۱۳۷۹). درآمدی بر معناشناسی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی ...
  • ضیق، شوقی. (۱۹۶۰م). تاریخ الاب العربی. قاهره: دارالمعارف ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین. (۱۳۷۴ ). المیزان فی تفسیر القرآن ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۳۷۸ ). تفسیر مجمع البیان (مترجم: ...
  • طبری ، اب-و ج-عفر محمد بن جریر. (۱۴۱۲ق). جامع ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (۱۴۰۹ق). التبیان فی تفسیر القرآن ...
  • عروسی حویزی، ابن جمعه. (۱۳۷۹). تفسیر نورالثقلین. تهران: انتشارات کتاب ...
  • عزتی، ابوالفضل. (۱۳۷۱). مقایسه بین مفهوم شهادت در مسیحیت و ...
  • قرطبی، محمد بن احمد. (۱۳۶۴). الجامع لاحکام القرآن. تهران: انتشارات ...
  • مصطفوی نیا، سیدمحمدرضا؛ امیری نژاد، مرتضی. (۱۳۸۹). آینه ی خیال ...
  • معلوف، لویس. (۱۴۲۰ق). المنجد فی اللغه. تهران: ن-شر س-پاس ...
  • نصیری، علی. (۱۳۸۲). آشنایی با علوم حدیث. قم: انشارات مرکز ...
  • ولوی، علی محمد. (۱۳۷۸). شاهدان شهادت (چاپ اول). تهران: نشر ...
  • نمایش کامل مراجع