تاملی در ترویج علم در حیطه عمومی: نقد و بررسی کتاب علم، جامعه، توسعه: مقالاتی در باب ترویج علم در حیطه عمومی

ترویج علم در حیطه عمومی موضوع مهمی است که کمتر به آن توجه می شود و کتاب علم، جامعه، توسعه: مقالاتی در باب ترویج علم در حیطه عمومی، نوشته علی پایا از دو منظر تاریخی و فلسفی به آن می پردازد. این مقاله با هدف معرفی اجمالی و ارزیابی کتاب مزبور نوشته شده است. کتاب با استفاده از رویکرد عقلانیت نقاد، تلاش دارد نگاه عمومی به علم را تصحیح کند و همچنین در چیستی و ضرورت ترویج علم کاوش نماید. به رغم کارآیی عقلانیت نقاد در جهت تنویر افکار عمومی نسبت به ابطال پذیری گزاره های علمی، اما اتخاذ این رویکرد به تنهایی، کتاب را از توجه به عوامل اجتماعی و اقتصادی که ممکن است در پس ترویج علم وجود داشته باشد و باعث شود نگاه به ترویج علم، نگاه ابزاری باشد، باز داشته است. ضمیمه شدن رویکردهایی که توجه به زمینه هایی که علم در آن تولید و ترویج می شود، می توانست جلو این کاستی را بگیرد. در مقاله هم چنین چند نکته درباره مسائل شکلی کتاب ارائه شده و سپس چند پیشنهاد جهت ارتقای محتوای کتاب نیز مطرح شده است که عبارت اند از درنظرگرفتن نقش عامل جنگ در ترویج علم، توجه به نقش تاریخی بازرگانان ایرانی و بیگانگانی که به ایران تردد داشتند، شرح و بسط بیش تر فرصت ها و چالش های شبکه های اجتماعی در ترویج علم و بالاخره توجه به نخستین بانوی ایرانی که مولف یک کتاب درسی در ایران بود. جمع بندی مقاله اینست که کتاب مورد نقد، اثر فاخر و ارزشمندی است، ولی توجه به نکات ذکر شده می تواند باعث ارتقای آن باشد.

کلیدواژه ها:

ترویج علم ، عقلانیت نقاد ، حیطه عمومی ، عمومی شدن علم ، ابطال موجه سازی