ارزیابی پارامترهای ژنتیکی صفات زراعی موثر بر عملکرد در برخی ارقام برنج ایرانی

به منظور بررسی میزان عملکرد و ارتباط میان صفات زراعی و عملکرد برنج، هفت واریته برنج ) فجر، ساحل، کادوس، شفق، نعمت، ندا و دمسیاه( در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار در روستای سنگدیوار از توابع شهرستان کلات نادر در سال زراعی ۱۳۹۰ - ۱۳۸۹ مورد مطالعهقرار گرفت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر صفات مورد بررسی دارای اختلاف معنی دار هستند. بررسی ضرایبهمبستگی فنوتیپی و ژنتیکی نشان داد که صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه با عملکرد دانه دارای همبستگیمثبت و معنی داری بودند در حالیکه سایر صفات، ارتباط معنی داری با عملکرد نشان ندادند. با توجه به مقایسات میانگین و همبستگی های مشاهدهشده ارقام فجر و نعمت با داشتن ارتفاع نسبتا بالا، تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه بالا نسبت به سایر ارقام در نهایت عملکرد بالاتری تولیدنموده اند. نتایج تجزیه علیت، اثرات مستقیم مثبت وزن هزار دانه و ارتفاع را بر عملکرد تایید کردند بنابراین از این صفات در گزینش غیر مستقیمبرای عملکرد در برنامه های اصلاحی می توان استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

برنج ، تجزیه علیت ، عملکرد ، وزن هزار دانه